De plannen van de Gezamenlijke Belangenorganisaties (GBO) in Dieren zijn helder verwoord en weergegeven in het GBO-Basisplan ‘Hart van Dieren’ die ik hier in twee delen (gisteren en vandaag) publiceer zodat eenieder van het plan kennis kan nemen.Het is helaas niet besteed aan de dovemansoren van de provincie en de gemeente. Gedeputeerde van Haaren heeft de tunneloptie (deel van het GBO-voorstel) vorige week woensdag (14 mei) bij het bestuurlijk overleg tussen gemeente en provincie van tafel geveegd.
Vandaag het tweede en laatse deel, de analyse en het voorstel van het GBO.
Analyse
Origineel plan scoort slecht op eisen
Uit analyse blijkt duidelijk dat het originele plan (8-min) inzet op de wensen en niet op de eisen.In de praktijk blijkt dit ook doordat de discussie over de stedenbouwkundige invulling nagenoeg continu de boventoon voert boven het oplossen van de echte problemen.
Dit plan zet niet in op het lokale verkeer, kiest bij het regionale verkeer voor suboptimaliteit en introduceert met haar treintunnelbak een nieuwe barrière.
Bovendien zijn de kosten hiervan hoog en risicovol. Recentelijke berichtgeving heeft dit uitgewezen.
Het huidige originele plan is dus slechts beperkt in het oplossen van het eigenlijke probleem: verkeer, milieu en bestaande barrière: dit geeft dé aanleiding om te komen tot een beter plan.
Regionaal wegverkeer is het echte probleem
Voorts is duidelijk dat het regionale wegverkeer, verkeer dat niet Dieren als bestemming heeft, de grootste problematiek vertegenwoordigt. Dit verkeer is hoofdverantwoordelijk voor zowel de barrièrewerking als de lokale milieuvervuiling. Dat uit hoofde hiervan voor het regionale verkeer een goede oplossing moet komen lijkt evident. Dit verkeer moet zo snel als mogelijk Dieren door om verdere hinder te voorkomen.
Opvallend is dat de barrièrewerking van het spoorverkeer slechts manifest is in samenhang met het regionale verkeer. Zodra dit regionale verkeer niet meer interfereert met het spoorverkeer, is het spoorverkeer niet zo zeer meer een probleem. De openingstijden van het spoor zijn beperkt, maar het is juist de interactie tussen spoor en doorgaand verkeer die het probleem van doorstroming, van zowel lokaal als doorgaand verkeer in de weg staat.
Op twee punten komt deze interactie in de huidige praktijk duidelijk naar voren, te weten bij de kruisingen van Harderwijkerweg en Burg. de Bruijnstraat en de kruising Wilhelminaweg en Burg. de Bruijnstraat. Bij de laatste kruising interfereert bovendien ook nog eens de buslijn Dieren-Apeldoorn, hetgeen vooral het lokale verkeer hier frustreert.
Daar waar nu weg en spoorverkeer niet interfereren blijkt ook het oponthoud voor kruisend noord – zuid verkeer geen enkel probleem praktijk te zijn. Dat dit werkelijkheid is, bewijst de zeer korte wachttijd die op de huidige kruising N348-Molenweg/Enkweg voor het regionale verkeer gebruikelijk is. Het kán dus heel eenvoudig worden opgelost als men de afstelling van de VRI’s maar goed inregelt én het spoor en wegverkeer niet laat interfereren!.
Veel van de alternatieve plannen opperen dan ook het wegverkeer onder de grond (verdiept dan wel ondertunneld) te brengen en het spoor op maaiveld te laten liggen. Het doorgaande regionale verkeer is dan geen belemmering meer voor Dieren.
Draag zorg voor goede aansluiting van lokaal op regionaal verkeer
Als het verkeer dan het probleem is, lijkt het goed eens te bezien hoe Roskam en Lentink, die beide goed scoren op de eisen van verkeersafwikkeling, hun plannen hebben opgezet. Beiden hebben geredeneerd vanuit de echte (verkeers)problematiek en hebben tot op lokaal niveau deze problematiek vertaald in oplossingen: regionaal verkeer onder de grond of verdiept en nieuwe verbindingen maken tussen lokaal en regionaal verkeer. Lentink gaat met de lokale parallelstructuur hierin nog een stap verder dan Roskam.
De Stichting Spankerenseweg Dieren heeft meerdere malen in haar visies gepleit voor een doorgetrokken noordelijke parallelroute, opdat het lokale verkeer via een ringstructuur, de kern van Dieren optimaal kan bereiken, zonder de bestaande wegenstructuur op punten te zwaar te belasten.
Het tijdig scheiden van lokaal en regionaal verkeer, waarbij beiden op zichzelf goed worden gefaciliteerd, lijkt een belangrijke schakel om te komen tot een succesvolle oplossing voor het verkeersprobleem in en rondom Dieren.
Dit vraagt om een integraal verkeerscirculatieplan en het betrekken van de noodzakelijke lokale wegstructuuraanpassingen en -vernieuwingen in de scope van het project Hart van Dieren: Functionele in- en uitvoegmogelijkheden van lokale verkeersstromen op regionale verkeersstromen vice versa.
Minder spoorwegoverwegen
Om tegemoet te komen aan de eisen van een vergrote spoorwegveiligheid zal het aantal spoorwegovergangen moeten worden teruggebracht. Bovendien vergroot dit de versteekbaarheid van de barrière tussen noord en zuid. Serieus moet uit hoofde hiervan worden nagedacht over het ondertunnelen van het spoor bij de Harderwijkerweg. Of dit voor een goede doorstroming ook echt nodig is, is maar sterk de vraag.
Ingezet moet worden op het afsluiten van de Spoorwegovergang Kanaalweg. Dit kan prima in combinatie met verleggen van de aansluiting Kanaalweg – Burg. de Bruijnstraat naar het Kraaienbosje (ca. 500 meter oostelijk van de huidige kruising) .
Doorgaand verkeer in een tunnel
Uit hoofde van milieu en barrièrewerking lijkt het zinvol, zie plan Coolen, om het regionale verkeer niet verdiept maar in een tunnel onder te brengen. Dit vergroot de oversteekbaarheid van het plangebied en mogelijk ook de uitstoot van vervuilende stoffen. Als de in-en uitgangen van de tunnel goed worden gekozen kan de overlast tot een minimum beperkt blijven.
Het is wel van belang de tunnel zo lang mogelijk te maken opdat de oversteekbaarheid in het overblijvende gebied wordt vergroot. Bovendien ontstaan hierdoor verschillende vrij in te vullen bouwvlakken in het projectgebied.
Stedelijk Hart met monumentaal station
Uit hoofde van het oplossen van verkeersproblemen lijkt het niet noodzakelijk het bestaande station af te breken en ondergronds te brengen. Als immers de interactie tussen regionaal verkeer en spoor is opgeheven en de spoorwegovergang Harderwijkerweg wordt opgeheven en ondertunneld, lijkt er geen gegronde reden te zijn om het station te verplaatsen. De bereikbaarheid neemt tenslotte ontzettend toe door het afwezig zijn van regionaal verkeer. Te denken valt aan het terugbrengen van het oorspronkelijke Stationsplein met karakteristieke bebouwing.
De VSM-lijn kan blijven halteren op de bestaande plaats naast het huidige monumentale NS-station. Het waardevolle historische karakter van het station is cultureel erfgoed en blijft zo gehandhaafd.
Bestaand Hart en nieuwe kansen voor uitbreiding woningbouw
Het feitelijke hart van Dieren is en blijft het winkelgebied rondom het Callunaplein en dat functioneert prima zo. Het heeft een regionale functie met voldoende gratis parkeerplaatsen en een goede bereikbaarheid.
Het GBO - platform staat voor om een betere visie te ontwikkelen met betrekking tot de invulling van de woningbouwbehoefte door eens te bezien wat de mogelijkheden zijn voor uitbreiding van het dorp ten zuiden-oosten van Spankeren. Daar zijn ruimtelijk gezien verrassende opportuniteiten en relatief veel beschikbare open ruimte tussen het spoor en de provinciale weg en zelfs ten zuiden daarvan aan de oever van de IJssel.
Er zijn kansen om op de kruising met het kanaal een specifieke stedelijke ontwikkeling te realiseren waarbij behalve woningbouw zelfs misschien recreatieve havenfaciliteiten en betere horeca verweven kunnen worden. Dat geeft weer een economische impuls, voorziet in het aanbod van toeristische faciliteiten, vermindert de druk op de schaarse ruimte rondom het station en maakt Dieren een dorp met diverse ’speerpunten’ op verschillende locaties.
Dieren-west is een aparte kwestie
In de originele plannen zijn Dieren-West en het project Hart van Dieren onlosmakelijk gekoppeld. Feitelijk is dit onterecht omdat er, vanuit problematieken geredeneerd, geen redenen zijn deze twee items te koppelen.
Het koppelen van deze twee items werkt zelfs kostenverhogend omdat de N348 naar het spoor verlegd moet worden.
In de wandelgangen horen we echter dat deze koppeling juist geld opbrengt omdat de financiering van het ecoduct mede de verlegging van de weg (en mogelijk ook deels van het project HvD) financiert.
Naar idee van het GBO is er, gekeken naar de eisen die worden gesteld aan het project Hart van Dieren, geen reden te komen tot verlegging van de N348 in Noordelijke richting ter hoogte van Hof te Dieren. Mogelijk zelfs is dit conflicterend wanneer in het basisplan wordt gekozen voor een autotunnel en het laten liggen van het spoor op maaiveld.
Conclusie
Volgens het GBO voorzien de huidige plannen niet de oplossing voor de bij aanvang centraal gestelde problematieken op het gebied van barrièrewerking, verkeersafwikkeling (regionaal en lokaal) en leefbaarheid. Toetsing aan de oorspronkelijke criteria wijzen dat uit.
Het GBO stelt dan ook een basisalternatief voor dat, geredeneerd vanuit de verkeersproblematiek, barrièrewerking en leefbaarheid, uitkomt op een ondertunnelde N348, handhaving bestaande spoor en station, een ondertunneling van het spoor ter hoogte van de Harderwijkerweg, een noordelijke parallelle wegstructuur (voor het lokale verkeer) en een omlegging van de verbinding tussen Kanaalweg en Burg. de Bruijnstraat door de kruising tussen Burg. de Bruijnstraat en de Burg. Willemsestraat ca. 500 meter oostelijk te verleggen naar het Kraaienbosje.
E.e.a. is in de bijlage middels een globale tekening gevisualiseerd.
Het GBO zet hiermee in op het oplossen van problemen en in veel mindere mate op het inrichten van een nieuw stedelijk Hart van Dieren, hetgeen vanaf het begin nooit een eis maar een wens is geweest.
Het GBO vraagt de initiatiefnemers zich te bezinnen en hierin dit basisplan serieus te betrekken.
Klik op de afbeelding om te vergroten