Geen Noordtak Velp maakt zich zorgen over de bezuiniging op project " Weg en Spoor". Wij reiken enkele handvatten aan voor de ontwikkeling van een pro-actief beleid mbt het spoor in de gemeente Rheden. ---------------
De financiële balans van de gemeente Rheden is grilllig als het weer. Nu staat het “kwik” weer op bezuinigen.
Dit keer is project “weg en spoor” het haasje. De 100.000 euro die hiervoor was gereserveerd wordt wegbezuinigd. Uit de stukken valt op te maken dat daar ook de Nota Spoor onder valt.
Het is niet alleen Hart van Dieren waar aandacht voor nodig is. Al vele jaren wordt er binnen en buiten de gemeenteraad aangedrongen op meer aandacht voor het spoor en alles wat door de aanwezigheid van de spoorlijn wordt beïnvloed.
In november 2005 leek dat eindelijk succes te hebben. De Rhedense gemeenteraad nam toen unaniem de motie Nota Spoor aan. Het college van B&W kreeg de opdracht beleid te ontwikkelen ten aanzien van effecten van de “noord-oostelijke verbinding” voor alle dorpen in onze gemeente. Deze (beleids)nota zou uiterlijk in november 2006 worden opgeleverd.
We zijn inmiddels twee jaar verder. Er is echter nog steeds geen nota. Laat staan samenhangend beleid.
Het Rhedense college zegt nu dat na het zomerreces de raad wordt geïnformeerd over de voorgestelde heroverweging van het project weg en spoor in relatie tot de op te stellen Nota Spoor.
Dat mag niet leiden tot het schrappen van de nota. Integendeel! Naast de effecten van de Betuwelijn zijn er tal van andere ontwikkelingen op en rond het spoor die invloed hebben op de leefbaarheid. De nota dient juist een bredere basis te krijgen. Alle aspecten die met het spoor van doen hebben dienen in ogenschouw te worden
genomen.
De spoorlijn heeft grote invloed op de leefbaarheid. Denk aan zaken als bereikbaarheid en verkeer, milieu, veiligheid, stof-, geluids- en trillingshinder of meer of minder intensief gebruik van de spoorlijn.
Bovendien verandert de wereld. Ook de wereld van het spoor. Wetgeving wijzigt (geluidshinder, milieu), regels en regelingen worden aangepast (Raillijst), plannen worden gelanceerd (lightrail), overgangen worden gesloten en uitbreiding van het aantal (goederen)treinen wordt niet uitgesloten.
De gemeente dient een duidelijke visie op de spoorlijn te ontwikkelen. Wat wil ze met het spoor, wat kan ze met het spoor, hoe kan ze de burgers het best beschermen tegen negatieve gevolgen? Maar ook: hoe kunnen de gemeente en haar inwoners maximaal profiteren van de aanwezigheid van de spoorlijn(en)?
Er zijn genoeg thema’s die aandacht behoeven. Ik geef er hier een paar:
1. Bereikbaarheid. Hoe zorg je dat de dorpen zo goed mogelijk bereikbaar blijven. Denk bijvoorbeeld aan de tweedeling van Velp.
2. Hoe ga je om met de herhaalde verzoeken van ProRail om sluiting van overwegen?
3. Hoe zit het met de isolatie van woningen (Raillijst)? Welke acties worden daarvoor ondernomen? Hoe kunnen we dat versnellen?
4. Hoe kan geluids- en trillingshinder zoveel mogelijk beperkt worden?
5. Welke plaats moet het spoor hebben in rampenplannen? Hoe staat het met het vervoer van gevaarlijke stoffen?
6. Hoe wil ProRail het spoor in de komende 10 – 20 jaar inzetten en belasten met personen- en goederenvervoer? Zijn de 21 goederentreinen echt het maximum of moeten we ons voorbereiden op meer treinen?
7. Wat is de status en de gevolgen van de light-railplannen van de Stadsregio? Moeten stations ge- of verbouwd worden? Wordt aansluiting met streek- en treinvervoer goed geregeld?
8. Hoe ga je om met de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij?
9. Hoe zit het met de 13 à 14 miljoen voor de spoorweg in Velp?
10. Hebben de via Hart van Dieren weggevloeide gelden (financiële) gevolgen voor de rest van de spoor in Rheden?
Enzovoorts... Er zijn nog talloze andere relevante vragen te bedenken.
Voor het opstellen van de Nota hoeft de gemeente niet voor alle zaken opnieuw het wiel uit te vinden. Zij kan prima gebruik maken van ervaringen bij andere gemeenten en regio’s. Binnen de gemeente Rheden houden verschillende groeperingen zich actief bezig met het spoor. Denk aan Geen Noordtak Velp (GNV), Tijdelijke Aftakking Katastrofaal (TAK) of het Regionaal Overleg Noordelijke Aftakking (RONA). Voor de Veluwsche Stroomtrein Maatschappij is het spoor zelfs een levensvoorwaarde.
Deze organisaties hebben in de loop der jaren veel expertise opgebouwd en zijn m.i. voluit bereid om de gemeente van advies te dienen en met haar samen te werken. Voor veel wijk- en dorpsbelangenverenigingen (waarvan er een aantal in platform TAK zijn verenigd) is het spoor eveneens een belangrijk onderwerp.
Wij pleiten bij het gemeentebestuur van Rheden voor het volgende:
- Ontwikkel, liefst in samenwerking met genoemde partijen, zo spoedig mogelijk de Nota Spoor.
- Plaats het Spoor in een aparte wethoudersportefeuille. Dit spoorproblematiek valt nu door zijn diversiteit onder verschillende portefeuilles (infrastructuur, millieu, veiligheid, toerisme). Ontsnippering van beleid vergroot de focus en samenhang en maakt het eenvoudiger om op ontwikkelingen te anticiperen. Geef in ieder geval één wethouder de regie over alle zaken die met het spoor te maken hebben. Ook in de ambtelijke organisatie dient er één spoorregisseur te zijn waar alle draden samenkomen.
- Stel naar analogie met de Dierense Tafel van 10 een Rhedense Spoorconferentie in voor regulier overleg met alle groeperingen die zich met het spoor bezighouden. Dit overleg houdt zich niet alleen bezig met de actuele situatie maar kan ook dienen voor de ontwikkeling van nieuwe ideeën. De frequentie kan afhankelijk van de actuele situatie variëren maar dient minstens twee- à driemaal per jaar plaats te vinden.
Laat het spoor niet doodlopen!
Theo Kooijmans, Geen Noordtak Velp.