Revisie (2)

Ha, een lezer die via een stukje in het Streekjournaal op mijn column reageert. De heer (of mevrouw) A.B. Quartel uit Doesburg antwoordt op mijn column Revisie van 7 juli. Daarin beklaag ik me erover dat de politiek met mijn stem aan de haal gaat. Dat is volgens Quartel wellicht de schuld van de kiezer zelf. We lijden allemaal teveel aan partijmatig gericht denken en hij (excuses als het mevrouw Quartel betreft) ziet een oplossing in minder partijen.

Hij vraagt zich af of ik weet hoe dit te verwezenlijken is. Nou, dat kan op een redelijk eenvoudige manier hoor. Je voert gewoon een districtenstelsel in of een kiesdrempel. Maar daar ben ik nu juist geen voorstander van. Dan leg je onevenredig veel macht in handen van slechts enkele partijen. Grote groepen kiezers komen dan buitenspel te staan. In een land als Groot-Brittannië willen de meeste kiezers juist van dat districtenstelsel af. Nederland heeft er in 1917 al afscheid van genomen. Ik vind het prima als het aantal partijen afneemt maar die moeten dan wel op een eerlijke manier ontstaan. Te kiezen via evenredige vertegenwoordiging, de meest eerlijke projectie van de wil van de bevolking. Laten we de democratische klok alsjeblieft niet 100 jaar terugzetten.

Wat let de politiek trouwens om zelf grotere partijen te vormen? Dat zou geen nieuws onder de zon zijn. Het CDA en GroenLinks zijn ook voortgekomen uit fusies. Ik wil voor zo’n fusie echter geen verzekeringspolis in de vorm van een districtenstelsel uitschrijven. Laat de kiezer maar rechtstreeks bepalen hoe groot of hoe klein een partij mag worden.

Een van de argumenten voor het beperken van het aantal partijen is dat ons land onregeerbaar dreigt te worden. Geen enkele partij heeft echt de overhand. Maar ik zoek de oplossing niet in minder partijen maar juist aan de andere kant, in meer invloed voor de kiezer. Ik heb daarvoor een aantal mogelijkheden aangedragen. Helaas vinden dergelijke ideeën weinig weerklank. Zelfs partijen die voor dat doel, meer macht voor de kiezer, zijn opgericht dreigen het hoofd in de schoot te leggen.

Overigens, is een “regeerloze” periode wel zo rampzalig? Niet te lang natuurlijk maar een paar maanden regeerstilte kan geen kwaad. Misschien wel goed dat er pas op de plaats wordt gemaakt. Worden we allemaal rustiger van. Ook politici. Een paar maanden ligt de regeltjesfabriek plat. Goed voor het onderwijs en de zorg. Dan kunnen die ook even op adem komen.

En als het niet lukt om een nieuwe regering te vormen dan moeten we maar opnieuw naar de stembus. Ik ben geen staatsrechtgeleerde of politicoloog dus ik weet niet of dat in de huidige situatie mogelijk is maar van mij mag ‘t. Het zou de dames en heren politici wel opnieuw erg zenuwachtig maken. Da’s waar.

Ik krijg wel meer reacties. Stel ik zeer op prijs. Maar via een ingezonden stukje vind ik het allermooist. Goed voor de publieke discussie die alle lezers dan kunnen volgen. Ik dank lezer Quartel dan ook zeer voor de moeite.

Zonnekoningen

Ik heb al eerder betoogd dat we van de provincie af moeten. De Gelderse magistraten in het Arnhemse provinciehuis werken daar vol overgave aan mee. We worden regelmatig vergast op de capriolen van deze bestuurders.

In 2001 dreigde Vitesse haar voetballicentie te verliezen. Enkele provinciale bestuurders deden daarop financiële toezeggingen aan Vitesse en de Vrienden van Vitesse over sanering van de schuldenlast en de huur van het stadion. Daarop staken de Vrienden zestien miljoen euro in de voetbalclub waarop de licentie alsnog werd verstrekt en een faillissement werd voorkomen. Maar die toezeggingen zijn nooit nagekomen. Voorstellen daartoe hebben Provinciale Staten nooit bereikt omdat het politieke draagvlak in de Staten bleek ontbrak. Vervolgens probeerden de bestuurders onder de afspraken uit te komen. De Hoge Raad gaf hen vorige maand echter een flinke draai om de oren en bevestigde een uitspraak van het Arnhemse gerechtshof. Vitesse en de Vrienden mochten ervan uitgaan dat de toezeggingen hard waren en de provincie moet nu alsnog over de brug komen. Dat gaat tussen de 20 en 30 miljoen euro kosten. Goed zo! Het gaat om de betrouwbaarheid van de overheid en bestuurders.

Je zou bovenstaande kwestie kunnen afdoen als een bedrijfsongeval, een verkeerde inschatting van de politieke realiteit. Maar het is structureel. Het gemarchandeer en gemanipuleer gaat gewoon door. Gedeputeerde Harry Keereweer twitterde vorige week “Morgen interview met journalist Gelderlander. Schrijft artikel over hoe cultureel erfgoed Biljoen voor gelderse gemeenschap werd behouden”. Hij wist toen nog niet wat er in dat artikel van journalist Rob Berends zou komen te staan. Het verscheen in de weekendbijlage van de Gelderlander en toont een onthutsend beeld van de gang van zaken rond de aankoop van het landgoed. Opnieuw stijgt de geur van misleiding op. Het Gelders Landschap hoestte elf miljoen euro voor het landgoed op, twee keer zoveel als het hoogste particuliere bod. Dat kon ze alleen doen dankzij acht miljoen euro provinciale subsidie, overheidsgeld dus. Op zich al een zaak waarbij veel en grote vraagtekens bij geplaatst kunnen worden. Maar er is meer. Naar nu blijkt wil de provincie de landbouwgrond op het landgoed omvormen naar natuur. Dat is tegen de wens van erflater Lüps in. Als dat ten tijde van de verkoop bekend was geweest dan had het Gelders Landschap nooit de hand op Biljoen kunnen leggen. De executeur-testamentair beschuldigt de stichting er nu van dat zij het landgoed onder valse voorwendselen heeft gekocht. Processen liggen in het verschiet. Ik hoop dat de koop wordt teruggedraaid en particuliere potentiële kopers en Biljoen-boeren niet langer de voet wordt dwarsgezet door de provincie.

We hebben in Rheden inmiddels een rijke ervaring met de machinaties en het geklooi van Gelderse bestuurders opgebouwd. Het wordt hoog tijd dat de Gelderse zonnekoningen stevig op hun politieke donder krijgen en dat hen ingepeperd wordt dat de provincie er voor de burgers is en niet andersom. Nog liever heb ik dat de provinciale bestuurslaag verdwijnt. En daar verandert de 60.000 euro die Rheden voor het verhogen van de uitkijktoren op de Emmapyramide krijgt niks aan.

Velp - vrijdagavond

De ondsergaande zon kleurt de hemel boven Velp (vrijdagavond 16 juli 2010)

Klik op de afbeelding om te vergroten

Park Rosendael - Na de storm

'n Paar foto's van de schade die de storm van 14 juli op park Rosendael aanrichtte.

Klik op 'n afbeelding om te vergroten.

Oorlog

Het is onderzocht en bewezen: ook apen voeren oorlog. In de strijd worden de mannetjes van de verliezende stam afgemaakt en de jongen opgevreten. De vrouwtjes worden als oorlogsbuit meegevoerd. De mens is dus niet het enige zoogdier dat zijn soortgenoten afslacht. Het zit in onze genen, we kunnen niet anders. Bij apen gaat het om een groter territorium waardoor de kans op voldoende voedsel toeneemt. Voedsel en water heeft de mens ook nodig maar het gaat om meer. Het gaat om comfort, om levensstandaard, om aanzien, om macht!

Oorlogen zijn er sinds het begin van de mensheid. De oorlogen en de strijd die wij vrijwel dagelijks op de voorpagina’s aantreffen wortelen soms in duizenden jaren geschiedenis. Terug te voeren op de luimen van farao’s, Romeinse keizers, middeleeuwse koningen, pausen en charismatische leiders van allerlei pluimage. Hun gedrag en hun beslissingen bepalen nog steeds de loop van de menselijke geschiedenis. Hoe zou onze wereld eruit zien als het Joodse volk niet uit Egypte was verdreven of als Jeruzalem niet door de Romeinen was verwoest? Zouden we dan geen Christendom, geen Islam, geen Tweede Wereldoorlog hebben gehad? Zouden we dan met Ra, Jupiter of veelarmige hindoe-goden zitten opgescheept? Het heeft niet veel zin om daarover te speculeren, we kunnen de geschiedenis toch niet veranderen. Intrigerend is het wel.

Strijd om macht en eer speelt zich af op elke denkbare schaal. Iedere groep, groot of klein, verdedigt zijn territorium en probeert die, als het even kan, verder uit te breiden. Het gaat erom wie op de top van de apenrots mag zitten. En als we dat niet bereiken dan proberen we er in ieder geval dicht bij te komen. Onze taal heeft zich daar ook op aangepast. We hebben niet voor niets de vergrotende en overtreffende trap. Het gaat om goed, beter, best.

Op dit moment zijn 16 miljoen Nederlanders in de ban van de strijd om de voetbalmacht. Ik ook. En dat veroorzaakt stress. De uitschakeling van Duitsland door Spanje nam al wat van die spanning weg. We kunnen weliswaar geen wraak meer nemen voor 1974 maar een eventuele nederlaag zou een nieuw nationaal voetbaltrauma veroorzaken. En we staan in ieder geval een treetje hoger op de voetballadder. Verliezen van de Spanjaarden is erg maar niet zo erg als verliezen van Duitsland. En de Tachtigjarige Oorlog ligt alweer vier eeuwen achter ons. Trouwens, die hebben we onder aanvoering van Oranje toch maar mooi gewonnen en de Zeven Provinciën ontplooiden zich in die periode tot wereldmacht.

Ik schrijf dit stukje op zondagmorgen. Vanavond de finale. De spanningsmeter loopt alweer op. Een zekere octopus Paul, achtarmige mosselwichelaar in Duitse dienst, voorspelt winst voor Spanje. Laat ‘m zijn snavel houden. Gelukkig kozen zowel Gelderse ganzen als mijn honden voor Oranje. En die hebben toch echt meer verstand van voetbal dan die inktkoelie.

De Spaanse armada strandt in Johannesburg. De Twaalf Provinciën winnen deze oorlog. Oranje grijpt opnieuw de macht. Het zit immers in onze genen.

Kom op Dirk, pof ‘m d’r in! Goooooooooooal!

Vertrouwen gevraagd voor de Traverse

Door: Adriaan Dolk

Op de info-avond van de Provincie op 17 juni over de Traverse vroeg gedeputeerde Van Haaren (CDA) vertrouwen van de inwoners van Dieren dat het project deskundig zou worden geleid. En dat leiden zou zij dan doen. Wij kennen haar nog van het project Hart van Dieren; het Lysias rapport liet geen spaan heel van de stuurgroep waar zij leiding aan gaf. Maar zij - de provincie - herkende zich niet in de conclusies van dit rapport dus dat was weer een probleempje minder. Een nuttig leermomentje voor mevrouw Van Haaren dat de burger alles bij elkaar zo’n slordige 20 miljoen euro heeft gekost.

Opgeruimd herhaalde de gedeputeerde haar mantra dat het budget maatgevend is voor het project; daar viel in ieder geval niet aan te tornen. Wethouder König (D66) van de gemeente Rheden schaarde zich met vertederende onschuld achter haar woorden en prees wat ongemakkelijk de hechte samenwerking van provincie en gemeente tijdens de voorbereiding van het project. Een nieuwe veelbelovende start om de verkeerssituatie in Dieren te verbeteren ligt voor ons. De gedachte aan een mannetjesspin die wordt opgevreten door zijn vrouwtje na de paringsdaad lag toen wel erg voor de hand.

Hoe ik over dat budget denk heeft u al eerder kunnen lezen. (Goed Rentmeesterschap) In mijn ogen is het een complete afgang van de provinciale bestuurders als zij een moeizaam compromis - met de inwoners van Dieren bereikt na vele jaren van spanningen tussen burgerij en lokale politiek - weer om zeep helpen voor een paar luttele miljoenen. Voor uw goede begrip van het woord luttel: de provincie heeft op z’n minst 4000 miljoen euro gemeenschapsgeld op de bank staan, onderhevig aan een op termijn onherroepelijke waardedaling.

Zoals te verwachten kwam die avond de Milieu Effect Rapportage (MER) aan de orde die voor het project Traverse zal worden gemaakt. Zo’n MER rapporteert de milieueffecten van de Traverse op de omgeving van het project en die omgeving dient daarom nadrukkelijk in het onderzoek te worden betrokken. Een verkeerscirculatieplan (VCP) voor Dieren in overeenstemming met het uit te voeren alternatief van de Traverse is dan ook noodzakelijk voor een betrouwbaar onderzoek.

Maar onze nieuwe wethouder reageerde nogal afwijzend op zo’n VCP en zegde niets toe. De gedeputeerde vond dat de omgeving van de Traverse buiten het plangebied ligt van de provincie en dus niet op het bordje van de provincie thuishoort. Deze standpunten zijn hard aan revisie toe als je de Traverse inderdaad naar behoren wilt aanpakken. Beter geen project dan een halfbakken project.

Enfin, een herkansing voor de gedeputeerde Van Haaren en een schone taak voor onze nieuwe wethouder König om het samen eens anders te gaan doen dan de inwoners van Dieren gewend zijn. Vertrouwen moet je tenslotte eerst verdienen.

Adriaan Dolk, Dieren

Revisie

Zodra er bestuurszetels vrijkomen raken politici verblind. Het pluche scheurt politieke overtuigingen aan flarden. Het gaat dan om de baantjes en de status die een ambt als wethouder, gedeputeerde, staatssecretaris of minister geeft. Een politieke overtuiging is aardig maar een politieke carrière is veel mooier. Jammer genoeg is de politiek vergeven van zulke figuren. Mensen die vooral een carrière op het netvlies hebben. Voor wie het gaat om persoonlijke ambitie waarbij de politieke boodschap slechts verpakking is. In Den Haag dreigt opnieuw zo’n scenario. Politici die elkaar vóór de verkiezingen bijkans afmaakten kruipen weer gezellig bij elkaar voor een stoelendans om de macht. En achter hen staan de kandidaten die het bij de verkiezingen niet gered hebben te trappelen om de vrijkomende Kamerzetels te bezetten.

Misschien oordeel ik te hard. Er zijn best mensen wier ambitie gedreven wordt door politieke overtuiging en het publieke belang. En in het bedrijfsleven speelt persoonlijke ambitie ook een grote rol. Daar wordt het juist gestimuleerd. Maar als die ambitie niet meer met het bedrijfsbelang spoort of als er grove fouten worden gemaakt dan is het snel afgelopen met de carrière. In de politiek gelden andere wetten. Op een enkele uitzondering na blijven politici gewoon zitten tot de volgende verkiezingen.

De politiek gaat opnieuw met mijn stem aan de haal en gebruikt die op een manier die ik niet wil. Ik drijf steeds verder weg van de politieke haantjes en hennetjes. Waarschijnlijk gaat mijn stem de volgende keer daarom óók naar een protestpartij. Ik zeg óók omdat velen net als ik langzamerhand doodmoe worden van die coalitie-spelletjes. De kiezer heeft niets meer te vertellen en kijkt knarsetandend toe hoe de handel in gebroken beloften verloopt.

Ons democratisch systeem is toe aan een opknapbeurt. De kiezer moet meer invloed krijgen. Anders loopt het systeem vast. Dat besef dringt echter nauwelijks door en ik zie voorlopig alleen maar tegengestelde bewegingen. D66, juist opgericht om verkalking van het systeem tegen te gaan, krabbelt terug en heeft de strijd voor referenda en gekozen ambtsdragers op een laag pitje gezet. Er zijn ook mensen die de politiek overzichtelijker willen maken door invoering van een districtenstelsel naar Brits model. Maar zo’n systeem geeft geen eerlijke afspiegeling van de wil van de bevolking. De meeste Britten willen er trouwens maar wat graag van af.

Er zijn mogelijkheden genoeg voor een democratische oppepper. Het referendum en de gekozen ambtsdrager zouden al stappen in de goede richting zijn. Of we gaan iedere twee jaar de helft van de kamer, staten of raad vervangen. Dat houdt partijen beter bij de standpunten waarmee zij ons vóór de verkiezingen naar zich toe gelokt hebben. Je zou ook kunnen kijken naar een kiessysteem waarin meer stemmen worden uitgebracht. Bijvoorbeeld een tweede stem die de voorkeur voor coalitievorming met een andere partij aangeeft. En het Duitse systeem, een mix van districtenstelsel en evenredige vertegenwoordiging, heeft ook aantrekkelijke kanten.

Dat er iets moet gebeuren staat voor mij vast. Maar ik heb er een hard hoofd in. Men lijdt het meest door het lijden dat men vreest. Dat geldt voor de meesten van ons. Ook voor politici.