Discussie, ja graag, maar niet eindeloos

Door: Joop Zijlstra

Reactie op Antwoord van de columnist

Het gaat er mij om dat gemeente zijn zaken doet voor en met de inwoners, waarbij ieder zoveel mogelijk tot zijn recht komt, en het beginsel van gelijkheid geldt. (Grondwet) Wie of wat de individuele burgers overkoepelt, dient te zijn gelegitimeerd; uitvoering van taken moet in die geest plaatshebben. Vandaar mijn commentaar op de situatie in het dorp waar ik woon.

Jouw opmerkingen, Theo, over organisatie op schaal van een dorp en de correcte handelwijze van een gemeente snijden hout. Ik deel je opvattingen over de gemeentegrootte. Er had dan ook een vraagteken moeten staan achter de aanhef van mijn stukje: ‘Naar een gemeente met 80.000 inwoners?

Een algemene lijn daarin is lastig te onderscheiden vanwege de vele verschillende etnische, geografische en andere omstandigheden die bij een oordeel betrokken moeten zijn. Voorbeeld: Je kunt inderdaad zeggen dat de A348 tussen Doesburg en Dieren ophoudt, en dus op beide plaatsen betrekking heeft, maar let op, ook sterk is de gedachte van de IJssel als psychologische barrière, met als tegenzang  de dichtregel van Nijhoff in ‘De moeder, de vrouw’, over de brug bij Zaltbommel: ‘twee overzijden die elkaar vroeger schenen te mijden, worden weer buren.’

Conclusie: samenwerken en samenvoeging is tamelijk gecompliceerd.  

Mij lijkt dat de gemeente Rheden vanwege de aard van het gemeentegebied beter niet deelneemt aan het stadsgewest Arnhem – Nijmegen. Er zijn er die het van een ander gezichtspunt bekijken. De werkelijkheid is voorlopig de huidige.

Maatregelen over de grootte van gemeenten tot nu toe zouden wel een consequenter lijn hebben moeten laten zien. Als de regering de ondergrens stelt op een totaal van tienduizend inwoners, is het een beetje gek dat er een gemeente Rozendaal blijft bestaan van 2500 inwoners, met een burgemeester die het in zijn eentje zou kunnen klaren.

Hoe zou het komen dat Rozendaal is blijven bestaan?. Interessante vraag, maar het antwoord kan opzienbarend zijn, of juist niet. Geld, macht en invloed, feodalisme misschien?

Samenwerking tussen gemeenten die je bepleit lijkt me goed, met inachtneming van noodzakelijke grenzen. Waar de intentie geldbesparing is moeten de kosten niet hoger worden dan voorzien. Dan is er niet goed gerekend. Andere criteria dienen volgens mij op overeenkomstige manier een rol te spelen.

Voor een bestuurder in de gemeente, portefeuille bestuurlijke aangelegenheden, lijkt het me wijs niet maar wat te roepen naar de waan van de dag, maar om gedegen onderzoek te doen naar wat het beste is naar verschillende aspecten.

Er zouden uit een dergelijk onderzoek zelfs meerdere opties kunnen voortkomen. Keuze!

Volgt beoordeling daarvan door raadsleden? Dat vergt van hen kritische instelling. ‘ga op informatie uit opdat je goed beslagen ten ijs komt’. Vast staat dat het handelen van een gemeente voor de inwoners is en met hen dient plaats te hebben, waarbij ik terug ben bij het begin van dit verhaal.

Niet alles kan worden voorzien. Daarom moeten we rekening houden met een ‘wet van Hegel’. Je hebt een wijze van doen (these), je ervaart op den duur de noodzaak die bij te stellen (antithese, bijvoorbeeld jouw taakverzwaring); dat leidt of minstens kan leiden tot bijstelling (synthese); in het onvermijdelijke verdere proces wordt dat de nieuwe these, die vervolgens weer, dan, via antithese leidt tot nieuwe synthese, enzovoorts. Het is dus zaak het bestuur zo goed mogelijk in te richten, integer te besturen en open te blijven voor wie het allemaal gebeurt, open ook voor wat er gebeurt en zich ontwikkelt. Kritisch zijn.

‘Het kaf scheiden van het koren,’  is ook hier de boodschap. 

Joop Zijlstra