Gisteren stonder er twee artikelen over de Stichting Duurzame A12 in de Gelderlander. Alleszins zinnige informatie en goed voor de publiciteit maar in een van die artikelen, “Waardedaling huizen loopt in miljoenen” komt de stichting met het opmerkelijke voorstel om de overkapping van het A12-traject Waterberg-Velperbroek te bekostigen uit tolheffing.Ik heb daar gemengde gevoelens over. Hoewel ik enig begrip voor het voorstel heb ondergraaft de stichting het draagvlak dat zij in de afgelopen jaren bij de bevolking en ook bij mij heeft opgebouwd. Bovendien vind ik de timing van het voorstel teveel op het politieke handelen lijken waar normaliter de overheid het patent op heeft.
We hebben eerder gezien dat tolheffing op de Pleijroute zal leiden tot een grotere verkeersdruk op het wegennet van Arnhem, Velp en Rheden. Dat gaat ook op, misschien zelfs nog in sterkere mate, voor tolheffing op de A12. Wel zou de tolheffing, in tegenstelling tot de Pleij-tol, rechtstreeks ten goede komen aan een verbetering van het tracé zelf. Dat pleit weer enigzins vóór de A12-tol.Noot TKO (4-2-09 14:45): De artikelen "Overkapping heeft louter voordelen" en “Waardedaling huizen loopt in miljoenen” staan inmiddels ook op de website van de Gelderlander.
In een mail aan het bestuur van de stichting heb ik mijn bedenkingen geuit en gevraagd haar voorstel gedegen te onderbouwen of, liever nog, in te trekken.
------------
Geacht bestuur van de Stichting Duurzame A12,
Tot nu toe heb ik de plannen van Stichting Duurzame A12 voor overkapping van het traject Velperbroek – Waterberg met volle overtuiging gesteund. En dat geldt niet alleen voor mij. U heeft in de afgelopen jaren een breed draagvlak weten te creëren bij de bevolking en een deel van het overheidsbestuur en de politiek.
In de Gelderlander van vanmorgen (31 januari 2009) lees ik echter dat SDA12 voorstander is van tolheffing op dit traject. Dat roept bij mij tegenstrijdige reacties op. Niet alleen vanwege het idee zelf maar ook vanwege de timing van het voorstel.
Tolheffing zal leiden tot nog meer verkeersdruk op het onderliggende wegenstelsel met alle gevolgen van dien.
Veel verkeer zal de tolheffing mijden en via sluiproutes dit deel van de A12 ontwijken. Dat verkeer zal zowel aan de noord- als aan de zuidzijde van het traject uitwaaieren over de directe omgeving om zijn weg na het ontwijken van het toltraject te vervolgen op de A12, A348, N325/A325, N785 en de Rhedense Dorpenroute. Voor een groot deel van Arnhem, Velp en de oostelijke Veluwezoom betekent dit een forse toename van de verkeersdruk. Bijvoorbeeld op de Ringallee door Velp en Rozendaal en de wegen die daarop aantakken. Juist de omgeving waar de Stichting Duurzame A12 haar wortels heeft. Maar ook het wegennet in en om de centra van Velp en Arnhem zal aanzienlijk zwaarder belast worden.
Het is nog steeds niet duidelijk hoeveel een overkapping bij benadering kost. Niet alleen de overheid maar ook ú hebt daarover nog geen echte duidelijkheid kunnen verschaffen ondanks uw herhaalde aankondiging van een haalbaarheidsonderzoek. De kosten zullen in ieder geval in de vele tientallen miljoenen euro’s lopen en het lijkt me niet denkbeeldig dat de 100 miljoen ver wordt overschreden.
Om tolheffing te realiseren zijn complexe systemen nodig die aan ontwikkeling, invoering en onderhoud eveneens vele miljoenen zullen vergen. Daarbovenop komen nog eens de uitvoeringskosten voor het daadwerkelijk innen van de tol. Allemaal weggegooid geld. Die bedragen kunnen beter direct worden geïnvesteerd in de overkapping zelf. Daar komt nog bij dat voor volledige bekostiging van de overkapping er langdurig tol geheven zal moeten worden. Bij een kortere periode zal de tol onaanvaardbaar hoog worden en nóg meer verkeer naar het onderliggende wegennet drijven.
De overheid heeft niet alleen de verantwoording voor het verkeer en de verkeersinfrastructuur maar ook voor het milieu en de volksgezondheid. Daarvoor betaal ik aanzienlijke sommen aan belastinggelden en premies, zowel direct, uit mijn reguliere inkomen als indirect, via de verschillende belastingen op autobezit en autogebruik. Ik sta dan ook niet te trappelen van enthousiasme voor uw voorstel.
Anderzijds kan ik wel enig begrip opbrengen voor uw voorstel. Daarom zal ik ook mijn goede wil tonen . Als het een noodzakelijke voorwaarde is om de overkapping daadwerkelijk te realiseren ben ik persoonlijk bereid om, zélfs via tolheffing, mijn steentje bij te dragen. Het dient dan wel voor een overzichtelijke, beperkte periode te zijn met een redelijke beprijzing en de opbrengst dient gegarandeerd uitsluitend te worden gebruikt voor de overkapping.
Ik denk dan aan een periode van maximaal twee jaren en tol van maximaal één euro voor personenauto’s. Voor vrachtverkeer zou de tol hoger kunnen liggen maar niet zo hoog dat het aantrekkelijker wordt om een alternatieve route over het onderliggende wegennet te zoeken. Gebaseerd op de frequentie waarmee ik van dit stuk snelweg gebruik maak zou dat voor mij neerkomen op een bedrag van ongeveer duizend euro. Uitgaande van honderdduizend verkeersbewegingen per dag zal de totale opbrengst ongeveer 70 miljoen euro bedragen. Na aftrek van kosten kan dan ruwweg om en nabij 50 miljoen euro geïnvesteerd worden in de overkapping. Daarmee kan in ieder geval een deel van de bouwkosten gedekt worden. Tevens toont het de bereidheid om daadwerkelijk bij te dragen aan een beter leefmilieu. Het restant van de investering zou gedragen moeten worden door de overheid. Ook regionale en lokale overheden kunnen een substantiële bijdrage leveren. Zeker als de verkoop van NUON realiteit wordt. Daarnaast kan een beroep worden gedaan op het bedrijfsleven.
Er moet mij nog iets van het hart. Ik heb veel waardering voor de Stichting Duurzame A12 en uw niet aflatende strijd voor duurzame ontwikkeling van het A12-gebied. Het bevreemdt mij echter dat uitgerekend nú, op de valreep van het tracébesluit A12, deze tolheffingsaap uit de mouw komt. Ik begrijp best dat u al het mogelijke doet om uw idee te realiseren maar het was eerlijker geweest en het had van meer transparantie getuigd als u eerder en openlijk met dit voorstel was gekomen. De timing van het voorstel riekt te veel naar het politieke bedrijf en achterkamertjes. Bovendien lijkt het er zo meer op of u zich vastklampt aan de laatste strohalm, een uiterste noodsprong om kost wat kost het overkappingsideaal te verwezenlijken. Ondertussen ondergraaft dit voorstel naar mijn mening wel het broodnodige draagvlak. En de (rijks)overheid zal daar dankbaar gebruik van weten te maken.
Ik verzoek u dan ook om uw tolheffingsvoorstel van een grondige en brede onderbouwing te voorzien waarbij u rekening houdt met bovenstaande opmerkingen. Nog liever zou ik zien dat u dit voorstel terugtrekt.
Intussen blijf ik voorstander van overkapping maar, zoals u begrijpt, met de nodige reserves.
Voor de goede orde: Ik zal bovenstaande mening ook aan de pers doen toekomen.
Met vriendelijke groet,
Theo Kooijmans