In het voorwoord van de Kadernota uit het college van B&W haar zorgen over alle ontwikkelingen in de maatschappij. Van corona tot de Russische invasie in de Oekraïne en alle crises die zij verder ervaart. Het alarm gaat af en blijft afgaan op alle mogelijke onderwerpen, stikstof, klimaat, diversiteit, en woningtekort.
Het college vergeet echter één crisis die wij, de Volkspartij Politiek Rheden, als een van de belangrijkste zien. Dat is de asiel-, migratie- en integratiecrisis die aan de wortels van onze samenleving knaagt en tot verdere uitholling van (wat er nog rest van) de Nederlandse verzorgingsstaat, de woningtekorten opdrijft en zorg en onderwijs onder steeds grotere druk zet. Ook de inwoners van de gemeente Rheden worden hierdoor geraakt.
Enfin, in de 1e bestuursrapportage klonk het nog vol optimisme dat het college in 2023 een positief financieel resultaat verwacht. Maar vanaf 2024 is het gedaan met de zonnige perspectieven.
Aanvankelijk verwachtte het college voor 2024 een begrotingstekort van € 9 miljoen. Na verwerking van de meicirculaire en zonder verdere maatregelen is dit bijgesteld naar een tekort van € 5,8 miljoen. Minder dan de aanvankelijke € 9 miljoen maar nog steeds een zeer fors tekort. En voor de jaren daarna ziet het er nog veel somberder uit met als dieptepunt een tekort van € 11,2 miljoen in 2026. Zie daartoe onderstaand overzichtje:
NB; Ik kom nog
terug op bovenstaande cijfers bij een volgende aflevering, ik vraag me namelijk af of deze cijfers
overeenkomen met de werkelijkheid.
De grote vraag is nu: Hoe houden we het gemeentelijke huishoudboekje op orde? Hoe gaan we die tekorten te lijf. Gaan we bezuinigen, gaan de lasten omhoog, of zetten we de reserves in? Of een combinatie hiervan? In ieder geval zal de gemeente Rheden haar ambities de komende jaren moeten afstemmen op de beschikbare middelen.
In de informatiebrief “Op naar sluitend meerjarenperspectief” stelt het college dat zowel de jaarrekening 2022 als de kadernota 2023 een afwijkend beeld laten zien in vergelijking met andere gemeenten van vergelijkbare omvang. Een intrigerende vraag? Wat is er zo bijzonder aan onze gemeente dat wij op zulke tekorten afstevenen? En de problemen manifesteren zich pas nu? De komende maanden gaat het college op zoek naar antwoorden. Daarvoor zal bureau Twijnstra en Gudde een vergelijkend onderzoek naar vergelijkbare gemeenten uitvoeren. Het resultaat van dat onderzoek willen wij natuurlijk graag zien. Die toezegging hebben we:
Wethouder Klomberg zegt, naar aanleiding
van een vraag van de heer Kooijmans, toe om het onderzoeksrapport van Twijnstra
en Gudde -naar verwachting- begin september ter informatie aan de raad toe te
kunnen zenden.
Daarnaast zal het college de raad in de
zomerperiode op de hoogte houden van de stappen die nodig zijn om tot een
sluitende begroting 2024 te komen.
Daarin staan twee vragen centraal:
·
Wat moet de gemeente doen om tot een sluitende begroting te komen? Welke (beleids-
en inhoudelijke richting moet de gemeente op om het verder oplopen van de
begroting tegen te gaan. Zoek de bezuinigingen en ombuigingen in beleid,
projecten en taken die de inwoners niet direct raken.
· Hoe komt de gemeente tot een besluitende begroting?
Welke stappen moeten worden gevolgd en op welke wijze worden de organisatie en raad hierbij betrokken?
De Volkspartij Politiek Rheden heeft overigens wel een paar wensen als het gaat om het aanhalen van de broekriem.
·
Zoek de bezuinigingen en ombuigingen in beleid, projecten en taken die de
inwoners niet direct raken.
·
Maak pas op de plaats met gemeenschappelijke regelingen. Alleen uitbreiding
of verdieping van taken als daar aantoonbaar kostenvoordeel tegenover staat.
· Wees voorzichtig met samenwerking met andere gemeenten. Hanteer reële tarieven als het gaat om dienstverlening die Rheden ten behoeve van andere gemeenten levert. Wij hebben geen behoefte aan gemeenten die alleen geïnteresseerd zijn in de krenten van de samenwerkingspap en intussen onze organisatie steeds zwaarder belasten. En sowieso moet gelden: samenwerking is okay maar wat schiet Rheden daarmee op?