Het raadsdebat over het Lysias-rapport (het externe raadsonderzoek naar het debacle van Hart van Dieren) liep zoals verwacht. Iedereen is verantwoordelijk dus niemand wordt ter verantwoording geroepen. De enige partij die wel wilde doorpakken was de SP.
De SP diende een motie van wantrouwen in tegen wethouder Joop Kock. De redenering was dat het maken van fouten niet zonder gevolgen mag blijven. Bovendien hadden in de optiek van fractievoorzitter Liesbeth Schaap de wethouders Wilschut en Kock geprobeerd haar te dwarsbomen bij het achterhalen van de verslagen van de stuurgroep.
De bestuurlijke controle heeft gefaald, de politiek/bestuurlijke verhoudingen in Rheden zijn niet dualistisch genoeg en de stuurgroep zette de coalitie het mes op de keel.
Het college heeft haar informatieplicht aan de raad verzaakt, de communicatie was en is nog steeds rommelig en er werd geen draagvlak gecreëerd. Ook in het huidige proces zitten veel onduidelijkheden en zijn verantwoordelijkheden wazig. Wat is de formele status van de Tafel van Tien, binnen welke kaders functioneert die Tafel van Tien, welke verantwoordelijkheid heeft de provincie en welke verantwoordelijkheid heeft de gemeente? En ze gaf enkele voorbeelden over het de wijze waarop Joop Kock functioneert. Dit laatste als inleiding op de motie van wantrouwen
De overige partijen moesten niets hebben van de motie van de SP. Zoals verwacht stemden alle overige partijen tegen. Één dissident raadslid stemde echter mee met de SP. Raadslid Barbara de Vos-Piater van Gemeentebelangen stemde in afwijking van haar fractiegenoten vóór deze motie van wantrouwen. Heel goed Barbara! Gezien de historie van Hart van Dieren en van Gemeentebelangen een begrijpelijke opstelling.
Overigens: Joop Kock bleef natuurlijk gewoon zitten!
Ik heb de bijdrage van Liesbeth Schaap digitaal ontvangen. Onderstaand kunt u ‘m volledig nalezen.
-----------------------------------------
Voorzitter,
Zonder twijfel, een hard, stevig rapport. Hard voor de inwoners van Dieren, en hard voor alle verantwoordelijken die bij het project Hart van Dieren betrokken zijn geweest.
Wij, zoals we hier zitten, hebben allen fouten gemaakt. En ook elders zijn fouten gemaakt, in de provincie, in de stuurgroep, in de projectorganisatie. Waar fouten gemaakt worden, kan en mag dat niet zonder gevolgen blijven.
In de raadsvergadering van september 2007 hebben wij gezegd dat de SP een periode ‘met onvoldoende kennis en inzicht en te veel vertrouwen’ verantwoordelijkheid voor dit project genomen heeft. We kunnen nu vaststellen dat dat voor iedereen hier geldt.
Te veel vertrouwen, te weinig kennis, te weinig inzicht.
De bestuurlijke controle heeft zeer gefaald, en wij allemaal in deze raadszaal, hebben dat, ondanks alle twijfel en kritische geluiden, laten gebeuren.
In dit kader zouden we hier ook moeten spreken over dualisme. We hebben daar in onze gemeente niets, althans te weinig van gezien. Ook niet bij het hier aan de orde zijnde onderwerp.
De vice-president van de Raad van State, de heer Tjeenk Willink, uitte begin deze maand zijn zorg over (ik citeer) ‘het grootste probleem van het bestuur, nl. de 'publieke onrust’. Sprekend over de landelijke politiek, zei hij, dat ‘de legitimiteit van de democratische rechtsstaat de afgelopen decennia voor het gevoel van de burger is afgekalfd. Hij (de burger, lsb) voelt zich niet meer vertegenwoordigd’ (einde citaat).
De oorzaak die Tjeenk Willink ziet, is de ‘veel te nauwe band tussen het kabinet en een parlementaire meerderheid.’
Terug naar een analoge situatie in Rheden.
Ook de SP heeft ervaren hoe partijen binnen de coalitie soms onder druk gezet werden om zaken te slikken die ze eigenlijk niet wilden slikken. Hoe hard dat gespeeld werd soms, hoe er geschreeuwd werd en met de vuist op tafel geslagen. Hoe, bijvoorbeeld rond Hart van Dieren, beslissingen uit de Stuurgroep gedragen moésten worden.
En vorige week nog, twee dagen na het openbaar worden van dit rapport, konden we in de krant al lezen dat (ik citeer) ‘partijen in de Rhedense gemeenteraad er niets voor voelen bestuurders af te rekenen op gemaakte fouten in het Hart van Dierenproject’ (einde citaat).
De SP heeft zich er toen niet over uitgelaten. Wij willen dat hier doen in alle openbaarheid. Wij vinden het geen dualisme wanneer een politieke mening op voorhand wordt gegeven in de krant, in plaats van in de raadszaal. En daarbij ook direct maar roepen dat de bestuurders niet afgerekend zullen behoeven te worden?
Waarom overigens niet? Het is misschien wel de taak van de raad om de verantwoordelijken aan te wijzen en gevolgen daaraan te verbinden. Wie zou dat anders moeten doen?
Raadsleden hebben op grond van de voorliggende rapportage zeker niet de taak om ‘wethouders gerust te stellen’ of ‘coalities ten koste van alles in stand te houden’. Raadsleden moeten kaders stellen, controleren en de bewoners vertegenwoordigen!
De feiten:
1. De SP stelt vast dat dit college in ieder geval één van haar taken, de informatie taak, slecht heeft uitgevoerd.
De Gemeentewet zegt daarover (artikel 169 lid 2): ’Het college geeft de raad alle inlichtingen die de raad voor de uitoefening van zijn taak nodig heeft’. Dat is niet gebeurd, sterker nog, deze SP-fractievoorzitter heeft zich zeer vasthoudend moeten opstellen om de verslagen van de stuurgroepvergaderingen onder ogen te krijgen. Zowel de heer Wilschut als de heer Kock, destijds beiden wethouder, hebben getracht haar te weerhouden van het opvragen van die notulen. Hoezo inlichtingen verstrekken aan de raad of desgevraagd aan individuele raadsleden?
In het Lysias-rapport staat (ik citeer) ”Het is veelzeggend dat de voortgangsrapportages veelal niet door het college zijn doorgestuurd aan de raad. Bovendien had het college de overtuiging dat de raad daar niets aan had. Verder “zaten ze er boven op” volgens de projectwethouder (einde citaat) (zie p. 44/52). Hoezo inlichtingen verstrekken aan de raad en de zaken vanuit een gekregen verantwoordelijkheid goed in de gaten houden?
2. Het rapport stelt verder (ik citeer) ‘de communicatie met en het betrekken van de bevolking was in de strategie ondoordacht en in de uitvoering rommelig’.
Ja dat was zo en wij stellen vast dat dat nu opnieuw zo is: wat is bijvoorbeeld de status van de Tafel van 10? Het is ons niet duidelijk en het is ook afgelopen week tijdens de Tafel van 10 niet duidelijk geworden. Kan voor de duidelijkheid de informatie die voor a.s. donderdagavond gepland staat over dit onderwerp niet gewoon in de raadszaal worden besproken? Welke status zou die avond moeten krijgen?
Vervolgens wil de wethouder dat raadsleden volksraadpleger zullen zijn. Wat is dat? Zelfs de Dikke van Dale weet het niet. Het ontbreekt ook nu weer aan duidelijkheid van welke rol wie waarom speelt. Dat kan naar de mening van de SP niet tot iets goeds leiden.
Het heeft er alle schijn van dat de communicatie met en het betrekken van de bevolking in de strategie ondoordacht en in de uitvoering rommelig IS!
3. Nog een voorbeeld van een huidige situatie die buitengewoon ondoorzichtig is: de gemeente heeft de regie, zegt wethouder Kock.
In het onvolledig ontvangen verslag van het bestuurlijk overleg (dat is het overleg tussen provincie en gemeente) van 1 februari 2008 leest de SP dat (ik citeer) ‘het veiligstellen van de subsidies de hoogste prioriteit heeft en dat de beschikking is toegekend aan de provincie, voor het infragedeelte van het project. Hiermee ligt de verantwoordelijkheid voor het naleven van de voorwaarden van de beschikking c.q. het ondernemen van acties om te komen tot aanpassing van de beschikking bij de provincie’ (einde citaat).
Wie is nu waar verantwoordelijk voor? Wie heeft hier nu echt de regie? Wie het begrijpt, mag het zeggen.
Wie kunnen wij vertrouwen op grond van deze opnieuw rommelige informatie? Wie kan de Dierense bevolking nog vertrouwen bij dergelijke onduidelijke informatie?
4. Het college zou op dinsdag 4 maart jl. vergaderen over de rapportage van het intern onderzoek van de stuurgroep, is door de wethouder Kock desgevraagd op 26 februari jl. aan deze raad verteld. We hebben er als raad nooit meer iets van gehoord of gezien terwijl onze fractie in ieder geval antwoord verwachtte gelet op de door ons gedane vraagstelling. Ook een dergelijke handelwijze geeft ons geen vertrouwen.
5. Op 26 februari jl. heeft wethouder Kock desgevraagd laten weten dat er momenten komen waarop de Dierense bevolking voorgelicht zal gaan worden, een en ander nader op te nemen in het communicatieplan.
Hoe kunt u draagvlak verwerven terwijl de informatie, naar onze mening, in eerste instantie onvoldoende en onduidelijk, vervolgens niet consistent is en uitgedragen wordt door een wethouder die aan gezag in dit dossier ernstig verloren heeft?
Voorlichten is bovendien, naar onze mening, niet gelijk aan draagvlak verkrijgen.
Maar als voorlichten wordt bedoeld, dient dát gecommuniceerd te worden met de bewoners van Dieren. Dan weten zij dat er geen taak voor hen is weggelegd. Dat is niet aantrekkelijk om te vertellen maar wel eerlijk. In het communicatieplan, zoals aan de raad gepresenteerd via sheets, komen evenmin de woorden ‘draagvlak verkrijgen’ voor.
Het lijkt de SP-fractie meer dan nodig dat hierover duidelijkheid zal ontstaan, in feite had hierover al duidelijkheid moeten bestaan. Helaas, de eerste Tafel van 10 blonk uit door de onduidelijkheid over wat wel en wat niet aan de orde kan zijn en welke status eventuele uitkomsten zouden hebben en waar het nu eigenlijk over gaat.
De SP fractie heeft, kijkend naar alle gebeurtenissen zoals beschreven in het rapport Hard voor Dieren en de meer recente gebeurtenissen rond de nieuwe opzet van een plan voor Dieren, in geen enkel opzicht vertrouwen in de thans nog zittende projectwethouder, de heer Kock. Wij zullen als fractie, gesteund door een groot deel van de Dierense bevolking, dan ook een motie van wantrouwen indienen tegen deze wethouder. Ik zal de motie aan het eind van mijn betoog voorlezen.
De SP fractie beseft dat in feite het hele college vanuit een collegiale verantwoordelijkheid een motie van wantrouwen verdient voor dit grote dossier. Gelet op de minder directe betrokkenheid van een aantal collegeleden beperken wij ons echter tot de meest bij het oude en nieuwe project voor Dieren betrokken, nog zittende, wethouder die niet de wijsheid had zelf zijn conclusies te trekken na het ontstane debacle, zoals de heer Wilschut in december jl. wél heeft gedaan. Mocht de heer Wilschut nu nog wethouder zijn geweest, dan zou onze motie vanzelfsprekend ook zijn naam bevatten.
Tot slot de raad zelf. Die is ook medeverantwoordelijk voor zijn eigen aandeel aan het mislukken van het oude project Hart van Dieren. De fractie van de SP is zich bewust van die verantwoordelijkheid en dringt om die reden aan op volstrekte duidelijkheid in dit dossier. De raad zelf zal echter pas afgerekend kunnen worden bij de volgende verkiezingen. De raad kan zichzelf niet naar huis sturen, dat is voorbehouden aan de kiezers in 2010. Die afrekening houden wij als SP en als raad dus nog te goed.
De SP-motie luidt als volgt:
De raad van de gemeente Rheden, bijeen dinsdag 22 april 2008,
overwegende
• dat de verantwoordelijke wethouders hebben gefaald voor wat betreft het op juiste, volledige en tijdige wijze informeren van de raad, het bewaken van de goede voortgang en de budgettaire grenzen van het project Hart van Dieren,
• dat het de verantwoordelijke wethouders niet is gelukt het noodzakelijke draagvlak te verkrijgen voor het project Hart van Dieren en het er thans niet uitziet dat zodanige lessen zijn getrokken uit de voorliggende rapportage ten aanzien van het verkrijgen van draagvlak, dat daar vertrouwen in gesteld kan worden,
• dat één van de verantwoordelijke wethouders inmiddels op grond van eigen afwegingen zijn zetel ter beschikking heeft gesteld,
• dat een andere verantwoordelijke wethouder tot heden niet tot de conclusie is gekomen dat hij in deze functie ieder gezag ontbeert om nog langer aan een voortzetting van plannen voor Dieren te werken,
besluit
• het vertrouwen in deze wethouder, de heer J.Kock, op te zeggen en gaat over tot de orde van de dag.
De Steeg, 22 april 2008
Namens de SP-fractie
E. Schaap-den Breejen
