Procedure herbenoeming burgemeester botst met democratisch proces

Ik heb de procedureregels voor de herbenoeming van de burgemeester er eens op nageslagen.

De ambtstermijn van de Rhedense burgemeester loopt af op 1 juli 2010. Uitgaande van die datum heb ik op basis van de procedureregels een planning opgesteld.

Er ontstaat een merkwaardige figuur. Volgens de procedureregels stuurt de raad zijn aanbeveling (wel of niet herbenoemen) vier maanden voor het aflopen van de ambtstermijn op naar de commissaris van de koningin. Dat wil zeggen dat de raad vóór 1 maart 2010 die aanbeveling moet inleveren.

Klik op de afbeelding om te vergroten


De gemeenteraadsverkiezingen zijn op echter 3 maart 2010. Slechts drie dagen nadat de oude (nu huidige) raad volgens de regels een aanbeveling zou moeten inleveren. Het is in de huidige situatie alleszins te verwachten dat er een politieke aardverschuiving plaatsvindt. De samenstelling van de nieuwe raad zal naar verwachting drastisch verschillen van de huidige raad. Partijen als PvdA, CDA, SP en waarschijnlijk ook de VVD zullen zetels moeten inleveren. Een partij als D66 komt met naar ik verwacht 5 à 6 zetels in de raad. En wie weet komen er nog andere (ook nieuwe) partijen naar voren.

Hier dreigt dus dat de huidige gemeenteraad letterlijk over zijn graf heen gaat regeren. Met een zwakke legitimering. En dat er een aanbeveling uitkomt die niet gedragen wordt door de nieuwe raad. Ongeacht de aard van die aanbeveling.

Strikte uitvoering van de procedureregels botst in dit geval dus met democratisch proces. Ik wil wel eens zien hoe met deze situatie wordt omgegaan. Vanuit democratisch perspectief lijkt het me beter dat de herbenoemingsprocedure over de verkiezingen wordt heen getild. Dat kan volgens mij best. Het is immers geen wet maar een procedure die juist bedoeld is om het herbenoemingsproces zorgvuldig te laten verlopen. Maar het kan en zal zeker niet de bedoeling van de regels zijn om het democratisch proces te frustreren. De minister kan daar dus best van afwijken als de raad daarom verzoekt. De omstandigheden zijn er bijzonder genoeg voor.

In de periode die de nieuwe raad nodig heeft voor een zorgvuldige uitvoering van de herbenoemingsprocedure kan het ambt door de huidige burgemeester worden waargenomen.

Dat worden nog interessante maanden! Eens kijken hoe de partijen zich opstellen en hoe zich dit ontwikkelt.

Onderstaand de circulaire met de procedure. Klik op 'n afbeelding om te vergroten.