Normen en meetmethoden voor fijnstof en andere vervuilende stoffen zijn aangepast. Dit had onaangename gevolgen voor de overheidssteun aan de voorstellen van de Stichting Duurzame A12.
Fijnstof (aanduiding PM10) bestaat uit zwevende deeltjes in de lucht die kleiner zijn dan 10 micrometer. (eenduizendste deel van een millimeter, ongeveer het kleinste deeltje dat onder een microscoop kan worden waargenomen. Fijnstof vormt een gevaar voor de gezondheid. Daarom zijn Europese normen voor fijnstof vastgesteld.
De hoogste concentraties fijnstof komen voor in de omgeving van drukke snelwegen. De A12 rond het Velperbroekcircuit is zo’n drukke snelweg. Er wonen tienduizenden mensen in de directe invloedsfeer van dit stuk snelweg die een gezondheidsrisico lopen. Het aantal voertuigen dat per etmaal het Velperbroekcircuit passeert kan oplopen tot rond de 90.000.
Deze Europese norm had voor Nederland direct gevolgen voor bouwprojecten. Veel bouwprojecten werden door de Raad van State geblokkeerd omdat ze niet voldeden aan de normen.
Hier heeft de Nederlandse overheid iets op gevonden. De overheid constateerde plotseling dat ze in het verleden te hoge waarden had berekend. Hoge vervuilingsconcentraties kunnen nu worden gecompenseerd door schonere lucht elders en de normen werden zodanig aangepast dat de meeste grote bouwprojecten nu binnen de norm blijven. Tot nu toe werd er gemeten op 1,5 meter hoogte (de hoogte waarop een kind ademhaalt). Dat moet nu 4 meter hoog worden. Ook worden bepaalde stoffen niet meer meegerekend en mogen verschillende stoffen worden gesaldeerd. De meetmethoden die gebruikt worden kennen bovendien onzekerheidsmarges van tientallen procenten. Volgens de Stichting Duurzame A12 die zich uitgebreid in deze materie heeft verdiept kan de onzekerheidsmarge oplopen tot 200%.
Door de aangepaste regelgeving kan rijkswaterstaat nu aangeven dat ze bij de verbreding van de A12 binnen de normen blijft. Direct na de aankondiging van de plannen van rijkswaterstaat wassen de gemeenten, de provincie en de Regio Arnhem-Nijmegen hun handen in onschuld en trekken hun beloften voor ondersteuning van de haalbaarheidsstudie voor de plannen van de Stichting Duurzame A12 in.
De aangepaste regels hadden uitsluitend tot doel om grote bouwprojecten weer mogelijk te maken. Maar er is niets veranderd aan de gezondheidsrisico’s voor de mensen die in de omgeving van de A12 wonen en werken. Deze risico’s worden immers niet gewijzigd doordat de overheid de hoge hoed tevoorschijn haalt.
Wat mij bovendien steekt is dat overheden zonder meer eerder gedane toezeggingen intrekken zodra ze de daar een kans toe zien.
Als de verbrede A12 er eenmaal ligt kan er voorlopig niets meer aan gedaan worden. Het is dan onmogelijk om een deugdelijke overkapping te bouwen waarmee de geluidshinder kan worden beperkt en waarmee een groot gedeelte van de schadelijke stoffen kan worden afgevangen.
Ik ben inwoner van deze gemeente. Daarom wil ik graag de mening horen van iedereen in de gemeente Rheden. Ga in de lokale pers de discussie aan over de luchtkwaliteit langs de A12 en A348 en de redenen waarom deze gemeente en haar collega-overheden wel of niet moeten afzien van steun aan de haalbaarheidsstudie van de Stichting Duurzame A12. Heeft de gemeente Rheden overigens wel een luchtkwaliteitsplan?
Hoe staat het college van B&W waarin ook Groen Links is vertegenwoordigd tegenover de plannen van de Stichting Duurzame A12? Steunt zij de Stichting nog wel?
