Door: Joop ZijlstraKoninginnedag is tegenwoordig de gedenkdag van de kroning van koningin Beatrix. De kroning vond plaats op 30 april 1980 in Amsterdam. Voordien viel op die dag de verjaardag van koningin Juliana. Koninginnedag, toppunt van discriminatie in Nederland. Waarom vier ik die dag niet?
De grondwet geeft aan dat iedere inwoner van Nederland voor de wet gelijk is. Maar de grondwet geeft ook aan dat er rechten voorbehouden zijn aan slechts enkele van die inwoners. Zij zegt dat er geen onderscheid is tussen burgers en vervolgens maakt ze onderscheid.
Eén familie levert de kandidaten voor de positie van staatshoofd.
Iedereen heeft belasting te betalen voor het algemeen nut, maar enkelen hoeven geen belasting te betalen (over een hoog inkomen en een riant vermogen).
Wij verwerpen hier in Nederland gelukkig ieder onderscheid in behandeling op welke grond dan ook. Zijn wij allen niet gelijkwaardig?
Maar waarom zwijgen velen eerbiedig als het gaat om de monarchie, toppunt van discriminatie en onderscheid.
Waar komt dat onderscheid vandaan? Het is de uitkomst van de strijd om de macht; ik ben meer dan jij. Het is een oud thema, ook in de literatuur.
In het boek ‘Animal farm’ van George Orwell, ‘De boerderij der dieren’, komen de dieren in opstand tegen de boer en de zijnen en jagen hen tenslotte van het erf af. De dieren hebben nu het rijk alleen en ze roepen uit: alle dieren zijn gelijk. Maar langzamerhand steekt de strijd om de macht weer de kop op: wie heeft het voor het zeggen. Onder de dieren vechten de varkens zich naar de top. Zij worden de baas. De regel blijft ‘Alle dieren zijn gelijk’. Maar vanaf nu geldt ook een kleine toevoeging. ‘Alle dieren zijn gelijk, maar varkens zijn meer gelijk dan andere dieren’. Orwell’s boek is een parodie maar ook een aanklacht tegen deze discriminatie.
Mijn tegenzin tegen het koningshuis komt niet voort uit recente lelijke berichten over personen uit het koninklijk huis. Mensen hebben nu eenmaal hun gebreken. Ik zie best de verdiensten van de koningin in de uitoefening van haar taak.
Waar ik moeite mee heb is de discriminatie zoals die tot uiting komt in de grondwet. Op internet is te lezen hoe die in het begin van de negentiende eeuw tot stand kwam. Als je goed kijkt was het gewoon een staatsgreep van een voorvader van Beatrix. Als je goed kijkt wordt de bijzondere erfelijke positie van het koningshuis, zoals die toen ontstond en nog altijd geldt, door een kleine groep belanghebbenden in stand gehouden.
Monarchie: ‘sprookjesfabriek’ volgens Annejet van der Zijl (NRC, 13/3).
Koninginnedag is sinds 1981 niet meer de verjaardag van de koningin.
31 januari, verjaardag van Beatrix, valt in de winter, het is koud en guur.
Die gegevens worden beter niet verbonden met de monarchie.
In het koningshuis is het altijd warm. Daar is het altijd lente.
Mensen beleven plezier aan sprookjes, maar het Huis trekt de revenuen.
Koninginnedag, dag van de discriminatie. Niet meer voor lang, verwacht ik.
Joop Zijlstra, Ellecom