De vorige week gepresenteerde Code Banken van de Nederlandse Vereniging van Banken heeft niet veel om het lijf. Deze code geeft richtlijnen voor de rol van de raad van commissarissen (de toezichthouders) en de raad van bestuur (de feitelijke machthebbers, de directie) van de bank. Daarnaast komt het risicobeleid van de bank en de beloningsstructuur voor de leden van de raad van bestuur aan de orde.De raad van commissarissen moet bijvoorbeeld dat risicobeleid beoordelen en toetsen. Het zegt op zich al genoeg dat dit nog eens moet worden vastgelegd in deze code. Impliciet geven de opstellers van deze code daarmee aan dat de commissarissen hun verantwoordelijkheid tot nu toe onvoldoende hebben genomen want het beoordelen van de risicobereidheid van een bank lijkt mij een verantwoordelijkheid die sowieso al tot het takenpakket van een raad van commissarissen behoort.
Het voorgestelde beloningsbeleid is ook een wassen neus. Het geeft enkele richtlijnen voor de beloningsstructuur van leden de raad van bestuur. Niet alleen zijn deze regels vrij eenvoudig te omzeilen maar het zet bovendien geen zoden aan de dijk want we hebben het slechts over een handvol mensen. Er zijn rond de vijftig banken, groot en klein, inclusief dochterondernemingen en ik schat dat het om hooguit tweehonderd mensen gaat.De pijn zit ‘m juist in de lagen daaronder. De miljarden die banken voor bonussen uittrekken komen vooral terecht bij de dealmakers, de zakenbankiers die fusies en overnames begeleiden, de handelaars in ingewikkelde geldproducten en de mensen die de dealingrooms bemannen. Daar komen de grote bonussen terecht. Het is geen uitzondering als zo’n bankier miljoenen dollars of euro’s aan bonussen opstrijkt. En daar verandert deze code niets aan.
De minister van financiën Wouter Bos springt een gat in de lucht met deze volgens hem “unieke stap in de wereld”. Maar hij weet wel beter. De Code Banken is slechts schone schijn. Een kluif die wordt toegeworpen aan het morrende volk dat moet denken dat het grote graaien nu echt wordt aangepakt. En dat riekt naar volksverlakkerij.
De tekst is (verkort) opgenomen in de Gelderlander van 15 september. Klik op de afbeelding om te vergroten.