Door: Adriaan DolkNaar aanleiding van het voorwoord in het laatste Burgerjaarverslag van de gemeente Rheden werd ik steeds meer benieuwd naar de ridderlijke Duitsche orde Balije (verder: de Orde) die volgens hetzelfde Burgerjaarverslag als doelstelling heeft het verplegen van zieke en gewonde kruisvaarders. Daarnaast zou de Orde van 1218 tot 1647 eigenaar zijn geweest van het landgoed Hof te Dieren.
Dat is niet juist informeert internet mij. Heden ten dage is de Orde eigenaar van een tiental commanderijen, waaronder het landgoed Hof te Dieren, plus nog zo’n 130 verpachte boerderijen in Nederland. De Orde is tot op de dag van vandaag eigenaar van het landgoed.
De ridderlijke Duitsche orde Balije van Utrecht is een charitatief fonds dat zich richt op individuele noden en maatschappelijke initiatieven. Het fonds zet de oorspronkelijke doelstelling voort en biedt hulp aan mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking, langdurig zieken, dak- en thuislozen, zwerfjongeren en verslaafden. Samen met Siza Dorpgroep, de Provincie Gelderland en de gemeente Rheden renoveert de Orde in Dieren de Oranjerie in het Carolinapark.
In een eerder commentaar op het Burgerjaarverslag ging mijn fantasie met mij op de loop en ik veronderstelde dat onze burgermoeder tijdens haar bezoek aan de Orde in 2009 een positie zou zijn aangeboden als lid. Inmiddels is die voorbarige gedachte wel achterhaald.
Voordat je namelijk in de Orde kan worden opgenomen moet je eerst, na gunstig advies van de Hoge Raad van Adel, worden ingeschreven in het register van “edel-expectanten” Huiselijk gezegd: het register van aspirant leden.
In aanmerking komen mannelijke Nederlanders van protestants-christelijke huize, die in het bezit zijn van vier adelijke kwartieren en wier beide ouders behoren tot geslachten wier adeldom teruggaat tot vóór 1795. Een meerderjarige edel-expectant van onberispelijk gedrag en lid zijnde van een protestants-christelijk kerkgenootschap, kan met toestemming van het Kapittel der Orde en na verkregen goedkeuring van de Monarch, als ridder-expectant in de Orde worden opgenomen.
Nou ja, u begrijpt het wel; dit lijkt me zelfs voor onze burgermoeder een brug te ver. Het hoogst haalbare voor haar is dat de Orde zich inspant onze burgermoeder na afloop van haar ambtsperiode te laten benoemen als ereburger van Rheden. Maar verder dan een aanbeveling aan de raad kan het dan niet komen.
Nu is die herbenoeming van dit jaar op positief advies van de vorige raad mij al een raadsel dus ik zal me over niets meer verbazen. En bovendien: een bezoek aan de Orde van het voltallige huidige college van de gemeente Rheden staat nog op het programma, aldus het Burgerjaarverslag.
De basis voor een vruchtbare samenwerking van de gemeente Rheden met de Orde, waar onze burgermoeder zo naar uitziet, is nu wel duidelijk lijkt mij. De ontsnippering van de commanderij Hof te Dieren zal daar een belangrijk deel van uitmaken.
Alle waardering voor de charitatieve activiteiten van de Orde, maar die ontsnippering heeft niet zozeer te maken met charitas dan wel met projectontwikkeling. De ontsnippering moet worden betaald met gemeenschapsgeld dat bij de verbetering van de verkeerssituatie in Dieren hard nodig is. De tering naar de nering zetten, zou ik de Orde aanraden en ook niet verder springen dan je polsstok lang is. Maar ja, die oude adel weet als geen ander hoe de hazen lopen in bestuurdersland.
Adriaan Dolk, Dieren
Helaas voor u is de Hof te Dieren van de Stichting Twickel uit Delden en niet meer van de Duitse Orde. De Duitse Orde heeft het in 1647 aan stadhouder Willem II verkocht. Na de Franse tijd is het aan Twickel verkocht.Volgend jaar komt de Canon van Rheden uit waar alles uit de doeken gedaan wordt!
BeantwoordenVerwijderen