Op de website van Nimmer Dor Nee staat een artikel uit de Volkskant van 1 maart 2008 waarin journalist Anja Sligter ingaat op de manier waarop bestuurders en politici omgaan met inspraak in bouwprojecten. Ze maken er volgens Anja een potje van.
Nimmer Dor wordt als voorbeeld gebruikt en Jan Bart Wilschut (destijds wethouder in Rheden) en Bob Bouhuis geven ieder hun visie op het plan.
(Het artikel kan worden gedownload op de website van Nimmer Dor Nee bij de stand van zaken van maart 2008.)
De stelling van Anja Sligter is dat er geen kloof tussen burger en politiek bestaat. Even verderop spreekt ze zich echter tegen met de constatering dat “politici en bestuurders een enorme kans laten liggen om de kloof tussen burger en politiek op lokaal niveau te overbruggen.”
Feit is dat vrijwel ieder project juist veel aandacht bij burgers genereert. In Rheden kennen we met Hart van Dieren, Nimmer Dor, Rhederhof en Riviersteen sprekende voorbeelden.
Anja Sligter hekelt de wijze waarop bestuurders met deze materie omgaan. De arrogante wijze waarop bestuurders protesten afdoen, als lastige obstakels die het grotere belang in de weg zitten, is haar een doorn in het oog. Voorlichtingsavonden, inspraakrondes, glossy brochures, en presentaties zij vaak schijnvertoningen, bedoeld om het verzet te smoren.
We wisten dat natuurlijk allemaal al maar ze schrijft het mooi op en het is me uit het hart gegrepen.
Ze geeft ook enkele voorbeelden waar de samenspraak tusssen burger, bestuurder en politiek wel werkt. Zoals de “Tielse Methode” waar eerst de burgers mochten meepraten over de inrichting van Tiel aan de oever van de Waal.
Pas nadat de bewoners zich hadden uitgesproken kwamen de projectontwikkelaars in beeld. Het resultaat is dat er in 2010 een nieuw Waalfront verrijst zonder een enkele bezwaarprocedure.
Het bewijs dat de kennis, kunde en realiteitszin volop onder burgers aanwezig is. Helaas is dit afhankelijk van personen, van individuen: politici, bestuurders of ambtenaren met visie. En die zijn veel te dun gezaaid.
Als tegenvoorbeeld wordt Nimmer Dor aangehaald.
Nimmer Dor staat symbool voor het lokale verzet. Waar Jan Bart Wilschut opkomt voor het belang van wonen voor iedereen komt Bob Bouhuijs op voor het belang van de schoonheid en de natuur. Beiden vertellen hun kant van het verhaal.
Volgens Anja Sligter zouden de gemeente Rheden en de tegenstanders van Nimmer Dor er gemakkelijk samen uit hebben kunnen maar beide zijden hebben zich al te diep ingegraven. Als mogelijke oplossing noemt ze de inzet van een mediator. Maar het was beter geweest als de woningbouwopgave aan de inwoners van de Rhedens dorpen was voorgelegd.
En daar komt het artikel van Sligter in de buurt van mijn ideeën. Het maken van belangrijke keuzes na uitvoerig maatschappelijk debat. Waar plannen vorm krijgen in overleg met de bewoners.
Kijk op de website van Nimmer Dor Nee voor het artikel bij de stand van zaken van maart 2008. Dan kun u in meer detail kennis nemen van de standpunten van Bob Bouhuijs en Jan Bart Wilschut.
Mijn mening:
Er is geen kloof tussen burger en politiek. Burgers hebben juist een brede belangstelling voor politiek.
Het zit 'm in de personen die de politiek bedrijven, de poppetjes. Er is een brede kloof tussen burgers en de uitvoerders van de politiek, bestuurders en politici.
En daar horen ook valse, misleidende verkiezingsbeloften bij. Van diezelfde politici.
Een essentieel verschil.
Het artikel van Anja Sligter is interessant vanwege verschillende redenen.
BeantwoordenVerwijderenAllereerst viel me bij de eerste lezing al op hoe mager de argumentatie van Wilschut feitelijk is. Als ik wat meer tijd heb, zal ik de argumenten tegen Nimmer Dor op dit forum wat uitgebreider uiteenzetten.
Voorts heeft Anja gelijk wanneer ze beweert dat een compromis bij bouwprojecten veelal mogelijk is. Wel wil ik onderstrepen dat wij als tegenstanders van Nimmer Dor vele gesprekken met wethouders en ambtenaren hebben gevoerd. Wij waren best bereid om alternatieven af te wegen. Het gemeentebestuur liet echter vanaf het begin weten geen enkele concessie in onze richting te willen doen: er moest onder alle omstandigheden een grootschalige, stedelijke wijk op het plangebied verrijzen. Dit is frappant, aangezien de gemeente zelf toegeeft dat de keuze voor grootschaligheid ingegeven is door arbitraire motieven.
Verder geldt ook voor Nimmer Dor dat de inspraak inderdaad niet meer was dan een schijnvertoning. Er werd een klankbordgroep in het leven geroepen, waarin soms fel gediscussieerd werd tussen degenen die kleinschalig wilden uitbreiden of geen woningbouw wensten en degenen die een grootschaliger project voor wenselijk hielden. Laatstgenoemde groep had overigens een plan van zo’n 80 woningen voor ogen. Vervolgens kwam de gemeente met het voorstel 122 woningen te willen verwezenlijken; een voornemen dat dus op geen enkele wijze gevoed werd door de debatten en adviezen van de klankbordgroep.
Ok, en wat vindt je van die "kloof" tussen burger en politiek?
BeantwoordenVerwijderenMijn ervaring is dat het niet draait om de politiek maar om de poppetjes die zich politicus en ebsturuder noemen.
Er bestaat veelal een discrepantie tussen de werkelijke motieven van bestuurders en hetgeen ze als beweegredenen naar voren brengen. Sommige bestuurders zijn heel handig in het verdoezelen van deze onderscheiden. Er ontstaat echter een probleem wanneer het heel duidelijk wordt dat bestuurders onoprecht zijn. De werkelijke onbetrouwbaarheid van bestuurders is voor hun reputatie dus vaak helemaal niet het probleem. Werkelijk problematisch wordt het pas wanneer genoemde discrepantie voor een groot deel van het electoraat zichtbaar wordt. Dan kan er inderdaad een kloof tussen electoraat en bestuur ontstaan; het bestuur verliest haar legitimiteit.
BeantwoordenVerwijderenBestuurders hebben wel het voordeel dat ze een ambtenarenapparaat ter beschikking hebben. Ondanks het soms amateuristische optreden van zowel het Rhedense college van B&W, als het gemeentelijke ambtenarenapparaat, blijven deze ambtenaren professionals die een kennisvoorsprong bezitten ten aanzien van het leeuwendeel van de bevolking. Bij het voorspiegelen van bepaald beleid kan dit ambtenarenapparaat het bestuur van dienst zijn. Gezamenlijk construeren bestuur en ambtenaren een mooie politieke façade, waarachter een veel cynischer werkelijkheid schuil gaat.
Nimmer Dor biedt een mooi voorbeeld van zo’n discrepantie tussen façade en realiteit. De façade is gefundeerd op het idee dat er in Laag Soeren een enorme lokale woningbehoefte aanwezig is. Vooral starters en ouderen komen niet aan een woning, terwijl ze wel graag in Laag Soeren willen blijven wonen. Bovendien dient het voorzieningenniveau op peil gehouden te worden en het verenigingsleven een impuls te krijgen. Een nadere analyse toont dat het leeuwendeel van deze argumenten gebaseerd is op drijfzand, wat niet wegneemt dat het op een deel van het publiek een zekere aantrekkingskracht uitoefent.
De werkelijkheid laat zien dat de gemeente afspraken heeft gemaakt met de Stadsregio Arnhem Nijmegen om binnen enkele jaren 1100 woningen te verwezenlijken. Het aantal bouwlocaties is echter zeer beperkt, waardoor, zoals ik in de Volkskrant al heb opgemerkt, enkele bouwlocaties worden volgepropt met woningen, zonder dat deze aantallen corresponderen met de lokale woningbehoefte.
De woningbouwdiscussie is nog niet uitgewoed. Er is een actualisatie van de woningbehoeften nodig. De uitgangpunten voor dat onderzoek moeten helder worden verwoord in de opdracht. Daarin dienen ook verplichtingen die worden aangegaan in het kader van de Stadsregio te worden meegenomen.
BeantwoordenVerwijderenDaarnaast, als NimmerDor een bijdrage moet leveren aan de levensvatbaarheid van Laag-Soeren moet dat eveneens worden onderbouwd. Wat zijn preceis de effecten van NimmerDor op die levensvatbaarheid? En ik blijf vasthouden aan de mening van de Soerenaren. Het is hun directe leefomgeving en zij diene daarin een zware stem te hebben.
Het beste zou overigens zijn: uithuilen en opnieuw beginnen, met een schone lei. En nu goed!
Grotendeels ben ik het met je eens. Er zal inderdaad een nieuw woningbehoeftenonderzoek moeten plaatsvinden. In de lijn van het rapport Bevolkingsdaling dient er dan gekeken te worden naar de lokale woningbehoefte en niet naar die van de stadsregio Arnhem Nijmegen.
BeantwoordenVerwijderenIk heb me eerder wat kritisch geuit over een referendum onder de Soerense bevolking. Mocht de gemeente hiervoor kiezen, dan zal de informatie over Nimmer Dor in ieder geval veel neutraler en waarheidsgetrouwer moeten zijn dan nu het geval is. De negatieve consequenties van deze uitbreiding moeten dan niet worden verzwegen. Gezien de huidige economische en demografische trends, is een scenario waarbij dit project leidt tot leegstand van woningen, een ineenstorting van de lokale woningmarkt en daarmee verloedering van het dorp immers geenszins uitgesloten.
Overigens denk ik dat de gemeente een volksstemming veel te riskant vindt. Mocht inderdaad blijken dat een meerderheid van de Soerenaren, en dat is niet ondenkbaar, tegen het huidige plan is, dan wordt een van de belangrijkste legitimeringen voor het project in één klap weggevaagd.
Er is overigens wel een onderzoekje gedaan naar de consequenties van Nimmer Dor voor Laag Soeren. De conclusie was dat de bestaande voorzieningen (school en verenigingen) door het project een impuls krijgen, maar dat het plan geen nieuwe voorzieningen rechtvaardigt. De cruciale vraag naar de woningbehoefte werd hierin overigens niet aan de orde gesteld.