Door: Bob BouhuijsKees van Oosten staakt zijn strijd tegen het bouwbeleid van de gemeente Utrecht. Dit bericht stond te lezen in de Volkskrant van 31 augustus jl.. Van Oosten gooit het bijltje er bij neer omdat de rechtelijke macht op de hand van de overheid zou zijn. Dit besluit roept de vraag op of verzet tegen het bouwbeleid van overheden eigenlijk wel zin heeft. Krijgen gemeenten en projectontwikkelaars niet altijd gelijk?
Van Oosten werd bekend door de strijd die hij de laatste jaren voerde tegen tal van Utrechtse bouwprojecten. Aanvankelijk was hij hierbij behoorlijk succesvol. De laatste tijd bespeurde hij echter een omwenteling in het denken en handelen van de rechtelijke macht, die volledig zou hebben gecapituleerd voor overheden en projectontwikkelaars. In de Volkskrant zegt Van Oosten hierover het volgende:
‘Er is ergens een knop om gegaan, dat er weer gebouwd moet worden. De politiek is in opstand gekomen na het stilleggen van bouwplannen, en Bouwend Nederland is een lobby begonnen. Argumenten van burgers worden niet meer serieus genomen, gemeenten wordt de hand boven het hoofd gehouden.’
Deze sceptische houding is geboren uit de ervaringen die Van Oosten zelf opdeed. Een verzoek tot wraking van een rechter bleef zonder gevolgen. Daarnaast werd hij geconfronteerd met overheden die de spelregels zo aanpassen dat ze overeenstemmen met het beleid.
Van Oostens relaas klinkt mij niet vreemd in de oren. Ook ik heb me soms verbaasd over het optreden van overheidslichamen en gerechtelijke instanties. Vorig jaar nog berichtte ik op deze weblog over een uitspraak van de Raad van State inzake het bouwplan Nimmer Dor. In deze uitspraak werd de argumentatie van de advocaat van de omwonenden van het plangebied gelijk gesteld aan die van A7, een organisatie die opkomt voor het behoud van natuur en landschap. Het behoefde geen uitgebreid betoog om te tonen dat deze redenering niet klopte. Het had er op zijn minst de schijn van dat gemeente en projectontwikkelaar het voordeel van de twijfel werden gegund.
Naast de Raad van State heeft ook de provincie Gelderland met betrekking tot Nimmer Dor een duidelijke vooringenomenheid aan de dag gelegd. Met allerlei retorische capriolen, waarbij inconsistente redeneringen niet werden geschuwd, werden de beleidskaders opgerekt zodat Nimmer Dor er netjes in paste.
Toch bewijst deze casuïstiek geenszins de zinloosheid van verzet tegen bouwprojecten. Zo is het plan Nimmer Dor juist vanwege juridische belemmeringen enorm vertraagd. Wellicht wordt het zelfs afgeblazen. Het is voor bouwers immers niet altijd mogelijk om directe invloed uit te oefenen op alle relevante overheidsorganen. In het geval van Nimmer Dor lijken gemeente en projectontwikkelaar geen vat te hebben op de ambtenaren van de Dienst Landelijk Gebied van LNV. Deze mensen nemen hun taak, het waarborgen van de Flora- en faunawet, kennelijk serieuzer dan gemeente en projectontwikkelaar voor wenselijk houden. Verzet kan dus zeker lonen, ook al zijn overheidsorganen en rechters soms partijdig en is de afloop nooit te voorspellen.
Ondertussen is Kees van Oosten van plan ‘een onthullend boek’ te schrijven over het functioneren van het bestuursrecht in Nederland. Ik ben benieuwd naar het resultaat.
Klik op de afbeelding om te vergroten
Ik raad een ieder die belangstelling heeft voor politiek in de meest brede zin van het woord overigens aan om de website van Kees van Oosten te bezoeken. Hierop vind je tal van scherpzinnige analyses, niet slechts over woningbouw en ruimtelijke ordening, maar bijvoorbeeld ook over milieu, bezwaarprocedures en racisme. Zeer de moeite waard!
BeantwoordenVerwijderenEen klein tegengeliud is hier wel op zjn plaats vind ik. Ik heb bijna een jaar (2007-2008)als externe gewerkt voor de gemeente Utrecht aan de vergunningen voor de aanpak van de Catharijnesingel. Kees van Oosten is een erg actieve burger die bij nagenoeg elk bouproject binnen de gemeente bezwaren heeft ingediend. In nagenoeg alle gevallen werden zijn belangen niet geschaad en was hij zelf niet direct betrokken. De bezwaren van van Oosten waren soms terecht maar erg vaak ook niet.
BeantwoordenVerwijderenDat de rechters anders zijn gaan denken, zoals van Oosten dat noemt, heeft mijns inziens te maken met een tweetal zaken:
1 de nieuwe WRO is ingegaan wat inhoudt dat je alleen nog maar bezwaar kan maken als je ook zelf belang hebt cq jouw belang wordt geschaad. Van Oosten probeert dit te omzeilen door allerlei stichtingen op te richten namens wie hij dan alsnog bezwaar indient. De nieuwe WRO probeert ellelange kansloze vertragende processen te voorkomen. Het tweede punt is dat iedereen in Utrecht, uiteraard de gemeente voorop maar ook de publieke opinie onderhand schoon genoeg heeft van de 'One man show' die van Oosten heet. Hij is mijns inziens zijn eigen doel voorbij geschoten door zijn eigen handelen.
Ik denk dat burgers ten alle tijden op moeten komen voor hun belangen en daarvoor ook de ruimte moeten krijgen. Ik weet uit eigen ervaring dat strijden tegen de overheid erg lastig is. Ik vind echter wel dat bezwaren indienen om het bezwaren indienen niet de bedoeling kan zijn.
Een bijkomend veschijnsel (wat je overigens niet van Oosten kan aanrekenen) is dat ik zelf heb geconstateerd dat het ambtenarenapparaat niets meer in procedure durft te brengen uit angst voor een Van Oosten.
Bedankt voor de reactie. Ik ken de situatie in Utrecht onvoldoende en kan dus niet beoordelen in hoeverre Van Oostens strijd in de verschillende gevallen een rechtvaardige is. Het feit dat hij zich niet slechts bezig houdt met zaken die zijn eigen belang raken, pleit m.i. juist voor hem.
BeantwoordenVerwijderenOp zijn website lees ik veel herkenbaars. Met name de willekeur van overheden is soms schrijnend. De belangen van enkelen lijken vaak te prevaleren boven die van velen. Bovendien blijft een adequate motivatie van het beleid veelal achterwege. Zo worden brieven van betrokkenen domweg niet of niet afdoende beantwoord. Dit geldt zeker ook voor die situatie in Rheden.
Hoewel ik dus geen oordeel vel over het handelen van Van Oosten, ademt zijn site niet de sfeer van een gefrustreerde idioot die het liefst de gemeente zoveel mogelijk dwars wil zitten. Daarentegen tonenen zijn artikelen een grote mate van maatschappelijke betrokkenheid en expertise op tal van terreinen. Zo komt hij bijvoorbeeld op voor gediscrmineerde minderheden.
Ten slotte lijkt het me niet verkeerd dat het ambtelijke (en politieke) apparaat drie keer nadenkt voordat weer een onzinnig project in procedure wordt gebracht. Ook dat geldt zeker voor Rheden.