Afgelopen zaterdag ging ik een kijkje nemen bij de bomenkap op het Rozendaalse Veld. Ik wist niet precies waar het was maar een wandelaar duidde mij de weg. “Die kant op en dan hoor je het vanzelf”. En inderdaad, na ’n paar minuten hoorde ik steeds sterker wordend gekraak van versplinterend hout vermengd met het gegrom en gegier van een machine. De buitenkant van het bos zag er nog gaaf uit maar het geluid volgend stond ik opeens bij de rooimachine. De bomenkapmachine vreet zich als een voorhistorisch monster steeds dieper door het bos. Met zijn muil, zaag, grijper en bijl ineen, ging boom voor boom tegen de vlakte. En iedere boom werd van zijn takken ontdaan, in stukken gezaagd en achteloos opzij geworpen.
De gemeente heeft aan mij nog op geen enkele manier kunnen aantonen wat er nu zo waardevol aan de zandverstuiving is. Zo waardevol dat er 17 hectare bos met duizenden bomen en andere flora voor moet worden vernietigd. En wat te denken van alle dieren. Is een das nu opeens niet belangrijk meer?
Het betreffende collegevoorstel rept van een 32 ha groot terrein dat de laatste jaren dichtgegroeid is met mossen en bomen. Hoezo de laatste jaren. Dat is een natuurlijk proces geweest van meer dan anderhalve eeuw.
Het herstel is volgens de gemeente wenselijk vanuit cultuurhistorie, landschap en ecologie.
Hoezo herstel? Typisch manipulatie. Je spreekt over herstel als er iets kapot is. Wat bedoelen ze eigenlijk met cultuurhistorie? Weet u ‘t? En welk landschap moet hersteld worden? Waarom gaan we dan niet terug naar het jaar 1500 of naar 1970?
Ook de ecologische noodzaak is voor mij nog niet aangetoond. We moeten op gezag van de gemeente maar even aannemen dat het dit allemaal waard is. Ik wil precies weten welke dieren en welke planten volledig afhankelijk zijn van stuifzand. Op het web heb ik tot nu toe niets kunnen vinden. De zandhagedis, de tapuit, nachtzwaluw enzovoorts voelen zich ook prima thuis op de heide. Daar is helemaal geen zandverstuiving voor nodig. De dieren die in het bos leven zijn echter wèl afhankelijk van het bos.
En hoe zit het met die 32 hectare? Wordt er nog eens 15 hectare bos of heide extra aan het zand opgeofferd. En van wie komen die 15 hectare dan? Hoe zit dat precies?
Het voorstel belooft ook dat de 17 hectare bos elders wordt gecompenseerd. Daar weten we inmiddels van dat die belofte alvast is gebroken. En het past volgens het voorstel binnen het Heideplan en binnen het Landschapsontwikkelingsplan maar op welke wijze dit dan in die plannen past wordt niet duidelijk gemaakt.
En de Geërfden hadden het project al als een kwalitatieve verbetering gezien. Lijkt me wel aannemelijk. Als uit onverdachte hoek, GroenLinks, wordt betoogd dat dit een waardevol project is dan ligt het bestuur van de Geërfden al op haar rug. De onlangs gehouden vergadering leert toch wel iets anders. En de kort gedingen die zijn aangespannen ook. Er zijn blijkbaar toch nog Geërfden die niet vooetstoots woestijnwethouder Tiemens volgen.
In het gemeentevoorstel werd betoogd dat goede communicatie van groot belang is en uiteindelijk tot acceptatie leidt. Zorgvuldig werken, zowel in de te volgen procedures als in het terrein, zal eveneens de weerstand verkleinen. De heibel in het groene kamp laat anders zien.
Dit project moet voor 15 april 2009 zijn afgerond anders gaat de subsidie niet door. Dat is de enige drijfveer waarom nu op hamer en stoom de boskap wordt doorgedrukt.
De woestijnlobby, voorheen GroenLinks met wethouder Harriët Tiemens aan het hoofd, is als een op leeftijd rakende vrouw die wanhopig terugverlangt naar haar ideaalbeeld en daarom naar de Botox grijpt. Niet toevallig dat ook Rozendaal bij de bomenkap is betrokken. Daar weten ze immers alles over plastische chrurgie.
In ruil daarvoor krijgt Jan Bart Wilschut c.s de steun van GroenLinks voor Riviersteen en houdt GroenLinks z’n mond over Hart van Dieren.
In het artikel over het Rozendaalse zand doet Theo Kooijmans wat hij zegt te bestrijden: politiek bedrijven om de politiek, waarbij hij voorbij gaat aan de inhoud. Kooijmans gebruikt graag beeldspraak om zijn woorden kracht bij te zetten. Zo bekt het natuurlijk goed als je een houtoogstmachine vergelijkt met een voorhistorisch monster of om te schrijven dat het bestuur van de Geërfden van Velp op de rug gaat voor een wethouder. Dergelijke beeldspraken hebben niets met de realiteit te maken. Kooijmans gebruikt ze om stemming te kweken.
BeantwoordenVerwijderenHet is jammer dat de Theo Kooijmans zich over de inhoud niet beter heeft laten voorlichten. Als het gaat om het voorkomen van dieren in de natuur is het zinvol om te kijken naar de biotoop van dieren. Het biotoop is zoiets als de leefomgeving van een soort, zeg maar de omstandigheden waaronder een plant- of diersoort zich prettig voelt en zich kan handhaven. Zo’n biotoop is voor de kleinste soorten misschien een poel of een plas maar voor de grotere soorten dien je een wat grotere omgeving in ogenschouw te nemen. De das bijvoorbeeld leeft graag in een gevarieerd landschap. En dat is juist wat met de realisatie van het herstel van het Rozendaalse Zand wordt beoogd, het gevarieerder maken van het landschap. Door de ingreep gaat er géén biotoop verloren. Het Rozendaalse veld is en blijft een aaneenschakeling van grote open ruimtes omzoomd en doorspekt door bossen en bosjes. Er wordt een oude situatie hersteld die een verrijking van het systeem met zich meebrengt. Dat betekent dat er in de toekomst méér plant- en diersoorten een plekje zullen kunnen vinden. En wat betreft de dieren die er nu zijn? De bosdieren zullen een eindje opschuiven en zich in het blijvende bos vestigen. Er ontstaan méér overgangen in het gebied, juist de overgangen zorgen voor een rijk dierenleven. De werkzaamheden worden afgerond vóórdat de vogels gaan nestelen.
Kooijmans vergist zich in de periode waarin het betreffende zand is ‘dichtgegroeid’.. Het zand dat nu wordt hersteld is dichtgegroeid ná 1930. Er is een topografische kaart bekend van rond 1930 waarvan dit is af te lezen.
Kooijmans verzet zich graag tegen de gevestigde orde. Kennelijk heeft hij voor dit doel lak aan wetenschappelijke concepten zoals cultuurhistorische waarden in een landschap. Het gehele Rozendaalse Veld met zijn heide, bos en straks weer stuifzand, is ontstaan onder invloed van eeuwenlang landgebruik door onder meer de Velpse bevolking. De wijze van landgebruik heeft effect op de verschijningsvorm van het landschap. Door veranderende omstandigheden, ten aanzien van het landgebruik is dat bijvoorbeeld de uitvinding van kunstmest, verandert ook het landschap. Door de kunstmest werd de heide overbodig en groeit zij van nature dicht. Indien we niets zouden doen om dergelijke landschappen te bewaren, zouden ze verdwijnen omdat de oude landgebruiksmethoden niet meer toegepast worden. Waarom aanvaardt Kooijmans wél dat de heide kunstmatig in stand wordt gehouden en niet dat het zand wordt hersteld.
Kennelijk behoort de Commissie van Beheer van de Geërfden van Velp ook tot de gevestigde orde waartegen Kooijmans zo graag schopt. Het gaat hem dan kennelijk meer om het schoppen an sich dan om de inhoud. Er is namelijk geen twijfel aan dat het herstel van het Rozendaalse zand een ecologische verbetering van het Rozendaalse veld met zich mee brengt. Kooijmans maakt daar ‘leuke’ politieke grappen over maar daarmee zet hij de ecologische wetenschap niet opzij. De Commissie van Beheer heeft zich op geen enkele manier laten beïnvloeden door welke wethouder of politieke partij dan ook. Er is een positief oordeel uitgesproken over het voorstel van de gemeente vanwege de verrijking van het Ronzendaalse veld. Daarbij is gekeken naar de belangen van de geërfden: er wordt geen afbreuk gedaan aan de toegankelijkheid, het hondenlosloopbeleid wijzigt niet en er verdwijnt niets wezenlijks.
Er verdwijnt wel bos, en over een behoorlijke vlakte. Dat is waar. Hieraan storen mensen zich. Maar het is geen kap die ten koste gaat van de natuur, het levert andere en in het totaal meer gevarieerde natuur op in het Rozendaalse veld.
Jop de Klein
Heidecommissaris
Commissie van Beheer Geërfden van het dorp Velp
Hartelijk dank voor de reactie. Aanvankelijk was ik helemaal niet van plan om me met het stuifzandproject te beemoeien. Misschien af en toe ’n opmerking maar ik had niet de bedoeling om er dieper op in te gaan. Ik vond het wel jammer dat het bos voor het zand moest wijken maar dat zou immers elders gecompenseerd worden. Maar wat bleek! De gemeente hoeft plotseling niet meer aan die verplichting te voldoen.
BeantwoordenVerwijderenEn daar zat ‘m voor mij de kneep. Opnieuw komt de gemeente een belofte niet na. Opnieuw worden de inwoners belazerd. Dat is voor mij heel belangrijk. Dat gebeurt hier te vaak en is voor mij het sein om me ermee te gaan bemoeien en er eens nader naar te kijken en “stemming te kweken”. De gemeente zegt dat zorgvuldige communicatie noodzakelijk is. Daar neemt ze met andere projecten anders ruimschoots de tijd voor. Waarom nu niet? Uit de afwijzende reacties op de bomenkap blijkt dat er nog heel wat te communiceren valt.
Jop schrijft: “Het is jammer dat de Theo Kooijmans zich over de inhoud niet beter heeft laten voorlichten.Kennelijk heeft hij voor dit doel lak aan wetenschappelijke concepten zoals cultuurhistorische waarden in een landschap. Het gehele Rozendaalse Veld met zijn heide, bos en straks weer stuifzand, is ontstaan onder invloed van eeuwenlang landgebruik door onder meer de Velpse bevolking.”
Nu staat Jop Klein weer met wetenschappelijke concepten te zwaaien. Dat tekent de manier waarop met de bevolking wordt gecommuniceerd. Ik wil juist graag overtuigd worden. Maar ik raak niet onder de indruk van iets roepen over wetenschappelijke concepten. Ik heb liever de inhoud van die concepten. En ik ben juist op zoek gegaan naar informatie over de noodzaak van zandverstuivingen. Maar ik kwam alleen uitspraken tegen in de trant van “het is goed dat er een zandverstuiving komt”, “ecologisch prima” enzovoorts. Maar een onderbouwde verhandeling over de noodzaak van het inrichten van extra stuifzandgebieden ben ik nou juist niet tegengekomen. Misschien heb ik niet goed genoeg gezocht of in de verkeerde richting maar er is bitter weinig over te vinden. Waar is die inhoud van dat wetenschappelijke concept dan. Een heel concrete vraag lijkt me. Daarom hou ik het voorlopig toch maar even bij mijn eigen mening.
Er wordt gesproken over ecologische waarden. Moeten wij dat puur op gezag van de gemeente aannemen? Alleen omdat ze dat zegt? Ik wil dan graag zien welke dieren en planten absoluut van de zandverstuiving afhankelijk voor hun voortbestaan. Dan kan ik dat controleren en me eventueel laten overtuigen. Alleen zeggen dat iets waardevol is, is voor mij allang niet meer voldoende. En al helemaal niet als dit gemeentebestuur dat zegt. De afgelopen jaren heeft deze club al vaker wat steekjes laten vallen zullen we maar zeggen.
En ook de manier waarop het Rozendaalseveld wordt gebruikt vanaf 1930 tot nu valt onder cultuurhistorie. Die zandverstuiving is kunstmatig. Of heet dat straks dan ook weer cultuurhistorie? Het doet me heel erg denken aan een geval van enkele jaren geleden toen Natuurmonumenten de beuken langs de Ossendaalselaan wilde kappen omdat daar 100 jaar geleden linden stonden.
Ten aanzien van de biotoop verwijs ik naar mijn eerdere artikeltje de Zandoorlog van 31 januari. Welk dier is absoluut afhankelijk van de zandverstuivingen? En rechtvaardigt dit vervolgens voldoende de boskap, het verjagen van de fauna en de aanleg van de kunstwoestijn? Vogels als de tapuit, de boompieper, de nachtzwaluw en reptielen als zandhagedis leven ook op graslanden, in laaggroeiende beplanting of op schrale gronden als heidevelden.
Over de relatie met het klimaatdiscussie en de CO2-uitstoot , in mijn ogen een veel belangrijker issue dan de zandverstuiving, hoor ik de gemeente ook niets zeggen. Is dit het goede voorbeeld voor de boskap in het Amazonegebied of op Borneo? Verspelen wij met dit soort zaken niet het recht on ons vingertje te heffen?
Ook landschappelijke waarde is een subjectief begrip. Je vindt iets mooi, helemaal niet mooi en alle schakeringen daartussenin. De een vindt een gedifferentieerd terrein met bosjes, bomen, heidevelden en zandverstuivingen prachtig. Voor de ander is het, zoals het nu is, mooi genoeg. Ook hier zou ik graag echte argumenten willen horen.
En ach ja, politiek bedrijven om de politiek! Daar zit wat in. U kijkt uitsluitend naar de zandverstuiving. Ik trek het in een bredere context. GroenLinks heeft zich altijd kritisch opgesteld ten opzichte van Hart van Dieren en Riviersteen. Nu steunt ze het beleid in deze zaken. In ruil voor enkele van haar eigen plannetjes. Dat vind ik weinig principieel. En dit gemeentebestuur breekt de belofte het bos te compenseren en heeft ondanks de mooie woorden in het oorspronkelijke voorstel niet zorgvuldig genoeg gecommuniceerd en volstrekt onvoldoende voorlichting gegeven. En daar kan ik slecht tegen. Maar daar hebben de Geërfden niks mee van doen. Da’s waar.
De Geërfden doen prima werk. Zij geven invulling aan een prachtige, zinvolle en levende traditie. Wat denkt u twrouwens? Zouden de Geërfden hier ook van kunnen leren? Zou het achteraf gezien niet veel verstandiger zijn geweest eerst de leden te raadplegen? En een intensieve voorlichtingscampagne te houden? En zich iets kritischer naar de gemeente op te stellen?
U mag van mij overtuigd zijn van de noodzaak van de zandverstuiving. Ik blijf nog even een bosjesman.