Riviersteen - inspraakreactie

Eergisteren werden de plannen voor Riviersteen bij een informatieavond van de gemeenteraad van Rheden gepresenteerd. Bijgaand de inspraak van de Stichting Behoud Historische Landgoederen.

Stichting Behoud Historische Landgoederen

Om maar met de deur in huis te vallen: we worden hier met z’n allen enorm onder druk gezet. Net een week geleden kregen we te horen dat er vanavond over Riverstone en de Groene Wig zou worden gepraat. Voor Riverstone was er een serie nieuwe stukken (veel te veel om in een paar dagen goed te bestuderen), maar bij de Groene Wig was alles exact hetzelfde gebleven. Geen letter veranderd, niets gedaan met alle inspraak van de vorige informatie-avond. We konden dat eigenlijk niet geloven, hebben geïnformeerd bij de griffie hoe het dan zat met al die vragen: waarom waren daar geen antwoorden op gegeven? Welnu, die antwoorden kwamen gisteren, 24 uur voor deze bijeenkomst, 7 pagina’s vol. Niet alleen voor ons maar ook voor u veel te laat. Die antwoorden zitten bovendien zo vol met hele en halve (on)waarheden, vaagheden en weglatingen dat het onbegonnen werk is om daar in zo korte tijd gewetensvol op te reageren. Er waren veel goede vragen gesteld, door uzelf en door de insprekers. Maar in de beantwoording worden die vragen gebagatelliseerd, als niet relevant terzijde geschoven of gewoon niet beantwoord. Riverstone en de Groene Wig daarentegen passen volgens die antwoorden steeds wondermooi in het provinciale beleid.

Wij voelen ons door deze handelwijze behoorlijk geschoffeerd. Het geeft geen pas om op je website te pronken met de slagzin ‘De Burger Centraal’ als de praktijk zo heel anders is. In de loop van een kleine twee jaar mogen wij op drie bijeenkomsten in hooguit 5 minuten onze mening over Riverstone en Groene Wig geven. Terwijl over dit onderwerp natuurlijk een fatsoenlijke inhoudelijke discussie gevoerd zou moeten worden, met ruimte voor alle voors en tegens. In plaats daarvan hebben de ontwikkelaars een zg. ‘consultatie’ georganiseerd op Rhederoord. Daar werd de aanwezigen expliciet de kans ontnomen om een mening te geven. Er kon alleen ‘ja’ tegen de ene of de andere variant gezegd worden. Van een echte ‘consultatie’ was natuurlijk geen sprake.

Ook in dit huis is dat ‘maatschappelijk debat’ nooit gevoerd. Dit terwijl de opstellers van Denkrichtingen nota bene zelf zeggen dat er bereidheid moet zijn om over de inhoudelijke keuzes “het maatschappelijk debat aan te gaan” (p 4). Hun notitie biedt daar juist veel aanknopingspunten voor en zou heel goed als vertrekpunt voor zo’n discussie kunnen dienen. Wij doen hierbij een dringend appèl op u om dat alsnog te laten plaatsvinden. Want het gaat om een enorm ingrijpend project in de uiterwaarden, dat onomkeerbaar is. En ook voor u moet het bijzonder lastig zijn om op basis van zulke onvolledige informatie een keus te moeten maken.

Daarom roepen wij u op om tot zo’n debat te besluiten

Verder moeten we ons één ding heel goed realiseren: we zitten hier bij elkaar louter en alleen omdat de eigenaar van het terrein een, zoals dat heet, ‘ontwikkelingswens’ heeft. Ofwel, hij wil het terrein als bouwlocatie exploiteren en daar geld mee verdienen. De schrijvers van de Denkrichtingen geven dat ook eerlijk toe (p 15). Bij andere partijen, zoals de Raad of Provinciale Staten, proeven zij geen enkele aandrang om dit ambitieuze bouwplan op poten te gaan zetten (p.3). Het is immers niet nodig voor de lokale woningbehoefte. Het valt niet in de zone Stedelijk Netwerk en voor het gebied geldt geen woningbouwopgave (Denkrichtingen p. 17).
Het staat de eigenaar natuurlijk vrij om zo’n ‘ontwikkelingswens’ te hebben. Maar niet ten koste van het landschap, dat waardevol is voor iedereen. Wie zo’n terrein in 1999 koopt (€ 863.000), wetend dat de bestemming ‘steenfabriek’ is (maar tot 2010 mogen er geen stenen gebakken worden), die neemt bewust een risico. Dat een industrieterrein op die plek niet kan was in 1999 ook al duidelijk, dat was in 1989 door de Raad van State afgewezen. Reden: “aantasting van het waardevolle landschap” (nr. 89.025227).

Moeten wij nu als gemeenschap voor dit ondernemersrisico gaan opdraaien? Met als ‘tegenprestatie’ een verregaande verslechtering van het uiterwaardenlandschap? Ons antwoord is nee. Ook voor ons ‘nee’ tegen Riverstone zijn talloze uitstekende argumenten. Maar we hebben onze vijf minuten al grotendeels moeten vullen met het uiten van ons ongenoegen over de gang van zaken. Wij beperken ons nu (noodgedwongen) tot een dringende oproep aan u om het maatschappelijke debat over Riverstone en de Groene Wig nu in gang te zetten. Dat is de enige manier om te garanderen dat iedereen ten volle alle consequenties van dit prestigeproject kan overzien. Alleen zo kan een deugdelijke keus worden gemaakt tussen, enerzijds, een soort “Dubai-aan-de-IJssel” en anderzijds een blijvend groen uiterwaardengebied waar mensen, dieren en planten wél bij varen.