Gemiste kansen voor GroenLinks

Door: Bob Bouhuijs

Onlangs reageerde GroenLinks-raadslid Constans Pos op mijn eerdere bijdrage over het besluit van de gemeenteraad betreffende het bouwproject Nimmer Dor te Laag Soeren. GroenLinks wil een betrouwbare partner zijn in het College en meent tegemoet te moeten komen aan de woningbouwwensen van de Soerense bevolking. Dit waren de belangrijkste redenen van de fractie het plan politiek te steunen. Al met al een flinterdunne argumentatie die de aantasting van het landschap op geen enkele wijze legitimeert.

Ondanks mijn kritiek op Pos en zijn partij, vind ik het moedig dat hij op deze weblog het debat met mij aangaat. Veel andere partijen hebben, vooral in het verleden, de openlijke discussie over Nimmer Dor gemeden. Door het debat publiekelijk te voeren, hebben de inwoners van de gemeente Rheden in ieder geval de mogelijkheid de verschillende standpunten en argumenten te wegen en deze te betrekken bij een toekomstige politieke keuze.


In zijn stuk vraagt Pos zich af welke belangen gediend zijn bij verder verzet tegen het huidige plan. In eerdere artikelen ben ik al uitvoerig ingegaan op mijn bezwaren en motivering. Gezien de actuele ontwikkelingen is voornamelijk de ondermijning van het leefgebied van de steenuilenpopulatie cruciaal. Voor het overige laat ik het hier bij een kort resumé van de essentie van mijn kritiek.

Pos meent dat er in samenwerking met een werkgroep van Natuurmonumenten voor de steenuilen een goede oplossing gevonden zal worden. Afgezien van het feit dat hij waarschijnlijk doelt op het IVN, dat geen onderdeel is van Natuurmonumenten, blijkt zijn voorspelling te zijn gelogenstraft. Nog geen week nadat de gemeenteraad een positief besluit over Nimmer Dor had genomen, werden de omwonenden van het plangebied opgeschrikt door ploegactiviteiten. Nader onderzoek leerde dat projectontwikkelaar Phanos met kennisgeving van ambtenaren van de gemeente en wethouder Ron König, opdracht had gegeven tot het omploegen van de zuidelijke helft van het plangebied. Het doel was een deel van het leefgebied van de steenuilen dusdanig te verwoesten dat het toekomstige bouwplan niet meer in gevaar zou komen. Van overleg met het IVN of andere betrokkenen was geen sprake geweest. Ook de afspraak dat eerst onderzoek zou worden gedaan naar het aantal steenuilen, voordat onomkeerbare maatregelen zouden worden genomen, is met deze daad geschonden. Ik ga ervan uit dat niet slechts GroenLinks, maar ook de andere fracties in de gemeenteraad, deze actie zullen veroordelen en kritische vragen zullen stellen aan het College over deze ecologische kaalslag.

Verder heb ik zeer onlangs gewezen op de wankele onderbouwing van de lokale woningbehoefte. Zo bleek uit onderzoek van gegevens van Primos dat zowel de gemeente Rheden als buurgemeente Brummen op de langere termijn wordt geconfronteerd met een huishoudenskrimp. In deze context is een grote expansie van de lokale woningvoorraad onverantwoord. Hier kwam nog bij dat de afname vooral de jongere cohorten treft, terwijl het aantal ouderen nog stijgt. Daarom zal juist ingezet moeten worden op het bouwen van bejaardenwoningen, terwijl het plan Nimmer Dor hier slechts zeer matig in zal voorzien.

Ten slotte zal de woonwijk Nimmer Dor, vanwege de intensieve bebouwing, grote repercussies hebben voor het landschap. Uit het stedenbouwkundige concept, dat recent met de belanghebbenden is besproken, komt de intensiteit van de bebouwing in het plan duidelijk aan het licht. Van enige groenvoorziening is nauwelijks sprake. Het project zal dan ook sterk contrasteren met de directe omgeving. Van aandacht voor ‘de inpassing van de woningen in het kostbare landschap’, zoals Pos dat noemt, is beslist geen sprake.

In zijn artikel brengt Pos vervolgens enkele argumenten te berde die zijn fractie er toe hebben gebracht met Nimmer Dor in te stemmen.

Bovenal is er de loyaliteit aan het College. Dit blijkt de voornaamste drijfveer te zijn geweest om het ingediende amendement over de sociale woningbouw niet in stemming te brengen. Waarom er dan wel een amendement is ingediend blijft raadselachtig. Het beeld ontstaat dat iedere reputatieschade aan het College moet worden voorkomen. Dat een beginselpartij als GroenLinks, waarvan het bestaansrecht in belangrijke mate ontleend wordt aan het waarborgen van natuur en landschap, zich nu laat leiden door de politieke belangen van een college dat de bescherming van landschap, flora en fauna nu juist geen prioriteit geeft, kan slechts in negatieve zin terugslaan op deze partij.

Doordat het consolideren van de coalitie tot doel op zich verheven wordt, raakt bovendien de democratische controle op de kwaliteit van de besluitvorming in het geding. Pos illustreert dit feitelijk zelf door nauwelijks inhoudelijke argumenten aan te dragen. Hij komt niet veel verder dan de constatering dat GroenLinks tegemoet moet komen aan de wensen van de meerderheid van de Soerense bevolking. Dat het grootste deel van de Soerenaren woningbouw wil impliceert echter niet dat de meerderheid zich kan vinden in het huidige plan. Belangrijker is echter dat een politieke visie gebaseerd zou moeten zijn op een grondige analyse van beleidsplannen. Het betoog van Pos geeft hier allerminst blijk van. Zijn redenering ademt daarentegen vervlakking en pragmatisme.

Vanwege de schade aan flora, fauna en landschap, die de realisatie van Nimmer Dor zal veroorzaken, was een beter doordachte handelwijze en een grondiger beargumenteerde uiteenzetting op zijn plaats geweest. Het besluit voor het plan te kiezen en Pos’ povere motivering hiervan zijn derhalve gemiste kansen.