Rhedense raad stemt gedwee in met Nimmer Dor

Door: Bob Bouhuijs

De gemeenteraad van Rheden heeft afgelopen dinsdag in grote meerderheid ingestemd met het bestemmingsplan Laag-Soeren Oost, in de hoop hiermee een stap richting verwezenlijking van het bouwplan Nimmer Dor te zetten. Van de 23 raadsleden stemden slechts drie tegen het plan. Opvallend, aangezien in de weken voor de stemming in verschillende fracties evidente tegengeluiden waren te horen.

Vanaf het eerste moment in het debat over Nimmer Dor was duidelijk dat het leeuwendeel van de raad het bestemmingsplan zou omarmen. De platgetrapte clichés passeerden weer rijkelijk te revue. Zo zou de vitaliteit van het dorp met de bouw van de geplande woningen een impuls krijgen. Verder waren de Soerenaren bij de ontwikkeling van het plan betrokken en zouden zij zich in meerderheid kunnen vinden in het resultaat van de planvorming.

Het is hier niet de plaats de inhoudelijke discussie nogmaals over te doen. De argumenten tegen het plan heb ik veelvuldig in uiteenlopende gremia en in de media tot uiting gebracht. Ik laat ze hier dan ook achterwege. Interessanter is dat in de weken voorafgaand aan de  stemming van imposante steun voor Nimmer Dor nog geen sprake was: bij veel raadsleden en -volgers bestond expliciete twijfel of openlijke weerzin.

De scepsis inzake Nimmer Dor was in vier van de voorstemmende raadsfracties nadrukkelijk aanwezig. Meerdere raadsleden en -volgers hebben deze aversie tegen het plan aan mij persoonlijk laten blijken. Eén van hen had zich laten adviseren door een woningmarkt-expert en was tot de slotsom gekomen dat het plan toch echt te grootschalig was. Maar ook anderen - en ik heb het hier niet over een enkeling - leverden nadrukkelijke kritiek.

Op het moment suprême was het echter tomeloos enthousiasme dat de boventoon voerde. Slechts bij de GroenLinks-fractie kwam de verdeeldheid expliciet aan de oppervlakte. Fractievoorzitter Constans Pos sprak van een fractie die met zichzelf in de clinch had gelegen en over discussies die ‘hard tegen hard’ gevoerd werden. Hij deed voor de stemming een hopeloze poging zijn fractie op één lijn te krijgen door een schorsing aan te vragen, waarin hij ongetwijfeld getracht heeft dissident Pieter Groenewoud tot fractiediscipline te bewegen. Deze inspanning mislukte jammerlijk. Groenewoud bleef recht overeind en hield vast aan de principes van GroenLinks. Hij beklemtoonde de gevaren van Nimmer Dor voor de daar aanwezige steenuilen en stelde bovendien dat de raad wellicht een bestemmingsplan vast ging stellen dat juridisch niet vast te stellen is. Groenewoud stemde als enige van zijn fractie tegen het plan.

Naast Groenewoud, stemde ook de SP-fractie tegen de bestemmingsplanwijziging. Evenals Groenewoud, hield SP-raadslid Henk Molenaar een scherp betoog waarin hij uiteen zette dat Nimmer Dor deel uitmaakt van een groene wig: de groene, nog niet bebouwde, ruimte die zich volgens het streekplan tussen de dorpen van de Veluwezoom bevindt. Hij vreesde voor een hellend vlak: indien Nimmer Dor mogelijk is, wat zou dat in de toekomst betekenen voor andere bouwplannen in groene wiggen?

D66-wethouder König reageerde met nagenoeg identieke argumenten als enkele jaren terug de provincie Gelderland nog had gedaan: Nimmer Dor ligt niet in een groene wig, omdat het plan verwezenlijkt wordt achter reeds bestaande lintbebouwing, waardoor de onbebouwde ruimte tussen de dorpen niet kleiner wordt. Een saillant detail is dat zijn partijgenoot Martijn Leisink destijds als statenlid nog expliciet stelling genomen heeft tegen deze interpretatie.

De vraag blijft waarom de andere dissidenten zo stil bleven. Waarom lieten zij de vragen over noodzaak en wenselijkheid van het plan achterwege? En waarom stemden zij in met een plan dat niet strookte met hun eigen opvattingen? Was het politieke druk uit de fractie? Of wellicht de angst voor schade aan partij of persoonlijke reputatie?

Feit blijft dat het plan met de vaststelling in de raad nog niet het levenslicht heeft gezien. Er liggen nog vele juridische procedures open die de planvorming danig kunnen belemmeren. Het slothoofdstuk van de tragedie Nimmer Dor moet nog worden geschreven. Ik schrijf graag mee.