Uitslag

De verkiezingen drukten ons weer eens met de neus op de feiten. De peilingen bleken matige voorspellers. Ze gaven een richting. Niet meer dan dat.

Rutte en Samsom haalden vernietigend uit. Maar zij houden elkaar nu in een wurggreep waar ze zonder gezichtsverlies niet heel snel uit zullen komen. In de campagne stonden deze partijen diametraal tegenover elkaar. Willen ze samen op het pluche kruipen dan zullen zij een flinke scheut water bij de coalitiewijn moeten doen. Het zal van beide partijen het uiterste vergen om een werkbare relatie op te bouwen en in stand te houden. Daarnaast moeten ze ernstig rekening houden met felle oppositie. De verslagen concurrentie zint op wraak en zal geen gelegenheid voorbij laten gaan om flink in het voorgenomen, en voor sommigen al vaststaande, huwelijk te stoken.

Een kabinet met daarin uitsluitend de VVD en de PvdA is ondanks een meerderheid in de Tweede Kamer voor beide partijen behoorlijk riskant. Alleen een economisch wonder kan zowel links als rechts tevreden stellen. Zo’n mirakel zal zich niet snel aandienen. Zolang we die vervelende euro niet onder controle krijgen moet de kloof tussen links en rechts op een andere manier gedicht worden. Dat kan alleen door het midden. Ik verwacht dan ook een vierpartijenkabinet waar ook D66 en het CDA aanschuiven.

Een ding is duidelijk. Gemeenten krijgen het stevig voor hun kiezen. In alle partijprogramma’s wordt een deel van de miljardenbesparingen gezocht in het overhevelen van taken naar gemeenten. Zaken op gebieden als zorg, sociale voorzieningen, arbeidsmarkt, onderwijs, jeugd en volkshuisvesting komen op het bord van de lokale overheid te liggen. Die moet het sowieso met minder geld doen. Alle partijen korten stevig op het gemeentefonds. De druk om via gemeentelijke herindeling te fuseren of anderszins schaalvergroting toe te passen neemt toe. Het is de vraag of kleinere gemeenten die druk aankunnen. Ik ben zeer benieuwd hoe zij daarmee omgaan. Met de gemeenteraadsverkiezingen in zicht (maart 2014) wordt dat best spannend. Maar zover zijn we nog niet. Eerst maar eens zien of ze er in Den Haag uitkomen.