Zwembad Velp: het geheel is meer dan de som der delen

Afgelopen dinsdag boog de Rhedense gemeenteraad zich over de voorgenomen bouw van het nieuwe zwembad in Velp.

Er zijn twee scenario’s onderzocht.

• ·        Het “gat van Gerritsen”:  De ontwikkeling  van een zwembad samen met de gemeente Arnhem op de locatie Arnhemsestraatweg pal naast de A12 bij het viaduct Arnhemsestraatweg/Velperweg
• ·        Het scenario “Gruttostraat/Reigerstraat”: De bouw van een zwembad door de gemeente Rheden waarbij de exploitatie tot stand komt door publiek-private samenwerking met ROCA12 (onderwijs), Jagyba (sport & health) en PFC (zwemvereniging).

De oplossingen zijn onderling nauwelijks vergelijkbaar.  Het zijn twee onderling sterk verschillende zwembaden. De  scenario’s zijn bovendien uitgewerkt door twee verschillende bureaus.  Dat maakt het sowieso al moeilijk om een zakelijke  keuze te maken. Al maatschappelijke overwegingen worden meegenomen dan wordt het kennelijk nog moeilijker. In ieder geval voor de raad als geheel.

B&W kiezen voor het eerste scenario, het gezamenlijke zwembad met Arnhem. De argumenten zijn  met name door het college genoemde risico’s ten aanzien van het andere scenario en de veronderstelde financiële zekerheid die samenwerking met Arnhem oplevert.  De keuze van B&W is niet zo verwonderlijk. Je gaat geen onderhandelingen met Arnhem aan om vliegen te vangen. Aan het onderhandelingsresultaat kan het college zich niet met goed fatsoen onttrekken. Rheden zou dan voor aap staan bij de buren en extra druk leggen op plannen voor intergemeentelijke samenwerking . Nader onafhankelijk onderzoek naar de twee scenario’s en onderzoek naar maatschappelijk draagvlak werden in een eerder stadium  al door B&W afgewezen.  Er moest en zou nú een besluit worden genomen.     

De raad besliste anders. Het voorstel van B&W werd verworpen.

Klik op de afbeelding om te vergroten

Raadslid Tanco Frijlink diende namens het CDA, de PvdA, de SP en de Groep Pieper-Rook een amendement in om het voorstel van B&W te wijzigen en te kiezen voor het tweede scenario, Gruttostraat/Reigerstraat.

Ook dit amendement werd verworpen.  Het opvallende was dat GroenLinks tegen beide voorstellen stemde.  Uit de wandelgangen begreep ik dat GroenLinks een draai had gemaakt. Aanvankelijk leek deze partij voorstander van deze optie maar er schijnt binnenskamers verdeeldheid te heersen.

Klik op de afbeelding om te vergroten

Tijdens het debat bleek dat er ook in Arnhem de nodige reserves ten aanzien van het “gat van Gerritsen”  leven. Het CIOS (gevestigd op Valkenhuizen) dreigde zelfs met vertrek uit Arnhem als het zwembad op die locatie (o.a. bedoeld ter vervanging van zwembad Valkenhuizen) komt. Het CIOS maakt nu 35 per week gebruik van zwembad Valkenhuizen.  Als het CIOS niet meedoet dan ontstaat er een gat in de exploitatie van het zwembad. Buiten het CIOS zijn instituties als verenigingen en scholen niet aangehaakt in de discussie. En het CIOS haakt alleen aan omdat ze buiten het Arnhemse gemeente bestuur om lucht kreeg van de discussie die al geruime tijd in Rheden woedt.  M.a.w. maatschappelijk draagvlak voor deze optie is er tot nu toe al helemaal niet in Arnhem.

Van de Arnhemse kant zie ik vooral lauwheid. Het zwembad staat daar niet hoog op de politieke agenda. Het onderwerp leeft er nauwelijks. Dat is voor een groot deel aan het Arnhemse gemeentebestuur te wijten. Dat blijkt wel uit het “geval CIOS”.  Ik vertaal die houding als “Leuk om met Rheden samen te werken maar zonder lukt het ook prima. Niet zo heel erg belangrijk. ” 

In de gemeente Rheden ligt dat anders. De discussie woedt al geruime tijd.  

Het komt er in essentie  neer op de vraag of de gemeente en de politieke partijen burgerparticipatie alleen met de mond belijden of dat ze er ook echt invulling aan willen geven.  De beoogde partners PFC Rheden, Jagyba en ROC A12 nemen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid zeer serieus.  Natuurlijk speelt bij hen het eigenbelang mee maar het gaat om meer, veel meer.  

Een zwembad aan de Gruttostraat/Reigerstraat hoeft  PFC Rheden niet te delen met Arnhemse verenigingen. De vereniging krijgt dan ook weer ruimte om te groeien. Maar PFC voelt zich ook verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het zwemmen en gezondheid in het algemeen.  Kaderleden van PFC staan ahw in de startblokken om zwemlessen te geven aan de Rhedense jeugd en een zwemcultuur in het Rhedense te ontwikkelen. Ter illustratie: Ronald ter Hoeven, voorzitter van PFC, was tot voor kort niet voor niets directeur van het Nationaal Platform Zwembaden.  Hij kent de maatschappelijke waarde van het zwemmen als geen ander en hij en PFC willen zich daarvoor meer dan 100% inzetten. 

En natuurlijk is Jagyba Sport & Health  een commercieel bedrijf maar ook Jagyba is zich bewust van zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid en draagt daar ook actief aan bij. In ruime mate!  Jagyba is al vele tientallen jaren een begrip in Velp en wijde omgeving.  Die maatschappelijke rol krijgt onder andere vorm in de nauwe samenwerking met ROCA12. Nu al! ROCA12 en Jagyba zijn buren van elkaar in Nieuw Velp-Zuid.  Jagyba biedt leerwerkplekken voor studenten van de afdeling sport & bewegen van ROCA12.  Een zwembad aan de Gruttostraat/Reigerstraat (de voormalige bestuursacademie op de hoek Reigerstraat/Kemphaanstraat is daarvoor een prima locatie) zal die verder versterken. Directeur Lex Hendriks is zich zeer bewust van de plaats van zijn bedrijf in de samenleving. Hij is bestuurslid van brancheorgansiatie Fit!Vak, die o.a  erkende opleidingen op het gebied van management en fitnessinstructie biedt.  Jagyba  heeft kwaliteit hoog in het vanadel staan. Jagyba is het eerste door NOC*NSF erkende ISA gecertificeerd Fitnesscentrum. Kortom: een betrouwbare en solide partner!

De maatschappelijke waarde van onderwijsinstelling ROCA12 behoeft geen betoog.  De samenwerking met Jagyba geeft ook aan dat belangen niet los van elkaar kunnen worden gezien. Zowel Jagyba als ROCA12 zien  het “gat van Gerritsen”  als een ondergraving en uitholling van dat samenwerkingsverband. 

Enkele weken geleden had ik nog geen standpunt over de keuze die gemaakt moest worden. Ik ben wat dieper in het dossier gedoken en heb me ingeleefd in de materie. Het gesprek afgelopen donderdag in Politiek Rheden Live leek op het oog niet zoveel op te leveren maar mij persoonlijk gaf het wel meer inzicht in het fundament, de maatschappelijke structuur onder de optie “Gruttostraat/Reigerstraat”. Jagyba, ROCA12 en PFC zijn niet zomaar een paar partijen.  Het zijn belangrijke maatschappelijke dragers voor onze gemeenschap.

Het zwembad, Jagyba en ROCA12 liggen praktisch naast elkaar. De concentratie van sport in Nieuw Velp-Zuid, de wijze waarop Jagyba en ROCA12 daar nu al invulling aan geven, de betrokkenheid, betrouwbaarheid en het zeer hoge niveau van deskundigheid die de drie partijen inbrengen en de onderlinge samenwerking die nu al bestaat scheppen unieke kansen en mogelijkheden. Uniek omdat in dit samenwerkingsverband sport, ontspanning, gezondheid, onderwijs, ondernemerschap  en economische ontwikkeling bij elkaar komen. Al deze factoren versterken elkaar. Om maar eens een cliché van stal te halen: het geheel is meer dan de som der delen.

Een punt is nog wel het draagvlak onder de bewoners in de omgeving van van beide locaties. Dan komen vooral verkeersveiligheid en verkeersoverlast in het vizier. Het is mij volstrekt onduidelijk hoe dit op een bevredigende wijze rond het “gat van Gerritsen” wordt opgelost. Komt het verkeer door de buurt die wordt begrensd door Arnhemsestraatweg, Nordlaan en Rozenhagelaan heen of wordt de aan- en afvoer via de Arnhemsestraatweg geregeld? In beide gevallen voorzie ik problemen. Een zwembad op de locatie bestuursacademie (Reigerstraat) lijkt op het eerste gezicht juist een positief effect te hebben op de parkeerdruk in de wijk. Die kan gezien de beschikbare ruimte zelfs afnemen en de aan- en afvoer kan met een paar aanvullende maatregelen volledig over de bestaande infrastructuur worden afgewikkeld.

Dan zijn er nog wat andere puntjes. Voer voor deskundigen! Het  “gat van Gerritsen” ligt pal naast de A12. Hoe zit dat met trillingen van het A12-verkeer op die plek?

En, om maar even heel vervelend te doen, hoe zit het met de luchtvervuiling? Er werd geopperd om ten behoeve van het CIOS enkele klaslokalen bij het zwembad te bouwen. Dat lijkt me op zijn zachts gezegd niet aan te bevelen.  In Rozendaal is de bouw van de basisschool op de Del na diepgaand onderzoek juist om die reden geschrapt. En die locatie lag enkele honderden meters van de A12 verwijderd terwijl het zwembad op een luttel aantal meters van de A12 is geprojecteerd. Een extra argument voor het CIOS om daar weg te blijven.

Is burgerparticipatie (waar ik ook de publieke-private samenwerking toe reken) een loos begrip of doorbreekt het gemeentebestuur de politieke patstelling en grijpt ze deze gouden kans? Of blijft het gemeentebestuur steken in samenwerking met andere overheden?  Het verleden heeft bewezen dat dat niet altijd het ei van Columbus is.

Het laatste woord is nog niet gezegd en er zijn aspecten onderbelicht maar mijn keuze is duidelijk. Alleen heel sterke argumenten kunnen me daar nog van afbrengen.