Verkeerd spoor

In de afgelopen decennia is wel duidelijk geworden dat je uiterst voorzichtig moet zijn met schaalvergroting van overheid en publieke diensten. In veel gevallen pakt dat slecht uit. Het levert vooral meer bureaucratie en slechtere producten. De voorbeelden liggen voor het oprapen.

Volgens managementdenkers moeten we wel. De dienstverlening wordt goedkoper en beter en de samenleving is zo complex geworden dat het niet anders kan. Hebben we daarvan nog steeds niet geleerd? Schaalvergroting maakt het vaak juist complexer en duurder. De manager zoekt zijn heil in processen terwijl de man of vrouw op de werkvloer het resultaat voorop stelt. Als het niet lukt dan is het antwoord nog meer management, nog meer controle en nog meer complexiteit. Die bureaucratie gaat ten koste van de uitvoering. Degene waar het uiteindelijk om gaat, de burger, krijgt een dienst van steeds mindere kwaliteit.

Nu plleit Piet van Wanrooij, namens de PvdA lid van de Gelderse Provinciale Staten, voor het samenvoegen van gemeenten tot een omvang van minimaal 100.000 inwoners. Als resultaat van een natuurlijk proces is daar niks mis mee. Zo zijn steden als Arnhem en Nijmegen ontstaan. Maar als die ontwikkeling buiten de bestaande stad op kunstmatig wijze wordt geforceerd dan krijgen we het eerder beschreven resultaat. Nog afgezien van andere effecten. De plattelandsburger komt letterlijk en figuurlijk op grote afstand van het bestuur te staan, het leidt tot verspilling van gemeenschapsgeld en allerlei bestuurlijke en politieke problemen. Neem nou Maasdriel, het resultaat van een fusie van vier gemeenten met krap 24.000 inwoners. Nog lang geen 100.000 dus. Daar ging het compleet mis. Politici vochten elkaar de tent uit en de gemeente werd onbestuurbaar. De minister moest zelfs ingrijpen. Piet van Wanrooij zou daarom beter moeten weten.  Hij is naast Statenlid namelijk ook gemeentesecretaris. Van datzelfde Maasdriel.

Piet is een typische representant van de PvdA. De manager-politicus die vervreemd is van de kiezer. Dat zijn precies de mensen die de partij op het verkeerde spoor hebben gezet. Ver weg van haar achterban. Die wordt nu gekaapt. Door partijen die de kiezer beter begrijpen.