Tendentieuze Enquête Nimmer Dor

Door: Bob Bouhuijs

Onderzoeksbureau Companen hield twee weken terug in opdracht van de gemeente Rheden een enquête onder de bevolking van Laag Soeren over het bouwen op Nimmer Dor. Doel was na te gaan in hoeverre er draagvlak bestaat voor dit voornemen. Een goede intentie, al valt er het nodige aan te merken op de uitvoering van dit onderzoek.

Het huidige College van B&W wil niet zonder enig inzicht in het draagvlak onder de bevolking voor woningbouw en kennis van de lokale woningbehoefte starten met de ontwikkeling van een nieuw bouwplan Nimmer Dor. Het contrast met eerdere colleges is evident. Voorgaande wethouders tastten volledig in het duister over zowel draagvlak als woningbehoefte en lieten zich liever leiden door enkele niet-representatieve signalen dan dat ze streefden naar werkelijk inzicht. De houding van Ron König, de wethouder Ruimtelijke Ordening, is in dit opzicht dan ook te prijzen. Dit neemt echter niet weg dat in de enquête onnauwkeurigheden zijn geslopen die kwalijke gevolgen zullen hebben voor de betrouwbaarheid van het onderzoek.

De vragenlijst kent enkele introducerende teksten, waaronder de volgende: ‘Het college van de gemeente Rheden heeft uitgangspunten vastgesteld voor woningbouw op Nimmer Dor. Enkele van deze uitgangspunten zijn het realiseren van maximaal 65 woningen. Het aantal te bouwen woningen wordt daarmee kleiner dan in het oorspronkelijke plan. Het dorpse karakter moet behouden blijven. De woningen hebben maximaal één of twee lagen met een kap.’

In professioneel empirisch onderzoek moeten inleidende teksten neutraal geformuleerd zijn. Hier is dat allerminst het geval. Aanduidingen als ‘kleiner dan in het oorspronkelijke plan’ en ‘het dorpse karakter moet behouden blijven’ herbergen een sterke politieke lading. De respondent wordt het beeld voorgespiegeld dat een plan van hoogstens 65 woningen een bescheiden karakter draagt. Op een subtiele wijze wordt hij of zij hierdoor gedirigeerd naar een positief standpunt over het beleidsdoel 65 woningen te bouwen. Ook Joop Hox, hoogleraar methodenleer aan de Universiteit Utrecht, geeft in een reactie een kritisch oordeel over deze tekst: ‘Hierin schuilt de mening in dat het dorpse karakter niet geschaad wordt door 65 woningen. Kennelijk is daar discussie over mogelijk, waardoor het beter was geweest deze informatie neutraler te verwoorden of uitdrukkelijk te melden dat er discussie is. Ik vind het onhandig dat als een bouwplan omstreden is niet heel zorgvuldig elke schijn van partijdigheid wordt vermeden.’

Voorts volgen in de enquête enkele vragen over de wenselijkheid van woningbouw in Laag Soeren en op Nimmer Dor, waarna onder andere wordt gevraagd of de bouw van woningen zal bijdragen aan het behoud van voorzieningen en of de respondent mensen kent die belangstelling hebben voor een nieuwbouwwoning in Laag Soeren.

De twee laatstgenoemde vragen hebben eveneens een suggestief karakter. De kans is groot dat woningbouw bijdraagt aan het behoud van voorzieningen. Verder kent in een klein dorp als Laag Soeren, waar mensen relatief veel contact hebben met dorpsgenoten, nagenoeg iedereen wel iemand die interesse heeft in een nieuwbouwwoning. Door deze vraagstukken aan de orde te stellen worden wel heel eenvoudig argumenten verzameld voor een aanzienlijke dorpsuitbreiding op de locatie Nimmer Dor.

Al met al lijkt de enquête dus niet beleidsneutraal te zijn, maar aan te sluiten bij de doelstelling van de gemeente: (grootschalige) woningbouw op Nimmer Dor.