D66 over de IJssellijn

Ik ben behoorlijk op de hoogte van de standpunten van de meeste lokale politieke partijen ben ten opzichte van de dreigende toename van het goederenvervoer op de IJsselijn. D66 was nog een blinde vlek. Als de verwachtingen uitkomen dan zal D66 de komende vier jaar een factor van betekenis in Rheden zijn. Wel handig om te weten hoe zij met dit onderwerp omgaan. Kunnen we er ook rekening mee houden bij de komende verkiezingen. Ik heb ze daarom enkele vragen gesteld. Ik zal deze vragen binnenkort aan alle partijen stellen. Maakt het overzichtelijker.

Hoe staat D66 tegenover een nieuwe Noordtak? (en een evt. Zuidtak)
D66 is niet overtuigd van de noodzaak van een nieuwe Noordtak. Het is zeer de vraag of een Noordtak (over een nieuw aan te leggen spoorlijn) rendabel is. De hoofdroute van de Betuweroute is (nog) niet rendabel, laat staan een lijn die qua belasting circa 40% van het goederenvervoer voor zijn rekening zal nemen. Een analoog standpunt geldt voor de Zuidtak (die nog minder rendabel zal zijn gezien de vervoersintensiteit). Nut en noodzaak van een (nieuw aan te leggen) Noordtak zijn wat D66 Rheden betreft niet voldoende aangetoond.

De IJssellijn benutten als Noordtak is vanuit andere oogpunten niet acceptabel wat D66 betreft. De gevolgen voor de omwonenden zijn groot. Het intensiveren van het goederenvervoer over de IJssellijn brengt risico’s (veiligheid) en problemen geluidhinder; trillinghinder; overlast bij spoorwegovergangen) met zich mee. De IJssellijn is niet gebouwd en ook niet geschikt te maken voor dit soort zwaar en intensief vervoer.

Zijn er nog andere alternatieven voor het te verwachten groeiende (spoor)goederenvervoer? (en/of het voorkomen van toename van railgoederenvervoer over de IJssellijn?)
Bij de voorbereiding van grote infrastructurele werken bestaat het risico dat in een vroeg stadium uitgangspunten worden gekozen die leidend worden voor de verdere aanpak. Alternatieven verdwijnen van tafel zonder ooit serieus onderzocht te zijn. Zo lijkt in dit geval nauwelijks onderzocht te worden in hoeverre vervoer over water een alternatief is.
De Noordtak zou moeten worden gerealiseerd voor de goederenstroom naar Noord-Duitsland (grensovergang bij Enschede) en Noord-Nederland (Haven Delfzijl). Wat betreft Noord-Duitsland is er een alternatief: via de Betuweroute richting Oberhausen en vanuit daar naar Hamburg, Bremen, Hannover en Berlijn. De hoeveelheid goederenverkeer naar Noord-Nederland is beperkt en kan bovendien ook worden afgehandeld via alternatieve routes.

Hoe ziet D66 de relatie tussen reizigers- en railgoederenvervoer op de IJssellijn?
Reizigersvervoer en goederenvervoer is een ongelukkige combinatie op de IJssellijn. Het passagiersvervoer is intensief (veel treinen per uur) en het goederenvervoer heeft baat bij continuïteit. In de praktijk zullen goederentreinen vaak moeten wachten op passagierstreinen, hetgeen op zichzelf een extra veiligheidsrisico met zich meebrengt (aanrijding tussen een wachtende goederentrein en een passagierstrein). Groot bezwaar is ook dat het goederenverkeer om die reden vooral ’s nachts zal worden afgewikkeld. Dat leidt tot extra overlast voor de omwonenden in alle steden en dorpen langs de IJssellijn (van Arnhem tot Deventer).

Hoe gaat D66 om met de veiligheid?(denk aan vervoer gevaarlijke stoffen maar ook aan bijv. veiligheid materieel, bekwaamheidseisen personeel, ontbreken van centraal en onafhankelijk coördinerend toezicht op de veiligheid van spoorgoederenvervoer
Het niet kunnen garanderen van de veiligheid voor omwonenden is voor D66 één van de belangrijkste bezwaren tegen goederenvervoer over de IJssellijn. Er is een aanzienlijk risico op ongevallen. Anders dan bij de Betuweroute is er geen sprake van een kruisingsvrije spoorbaan; iedere overweg is een serieuze bedreiging voor de veiligheid. We weten dat zich op de IJssellijn ook nu al regelmatig (ernstige)gevallen voordoen. Zeker zogenoemde samengestelde treinen (veel containerwagons met veel verschillende gevaarlijke) stoffen) zijn een risico; bij een ongeval is immers niet direct bekend welke stoffen de trein vervoert. Veel gebouwen staan bovendien dicht op het spoor. De huidige toezichthouder (Inspectie Verkeer en Waterstaat) zal volstrekt niet bij machte zijn om goed en vaak na te gaan of voldaan wordt aan de veiligheidseisen.

Hoe staat D66 tegenover een wet waarin maximumnormen voor trillingshinder wordt vastgelegd?
D66 vindt dat veiligheid en welzijn op de eerste plaats moeten komen bij besluitvorming over goederentransport. Trillinghinder is een aanslag op het welzijn van omwonenden. Het leidt tot een ernstige verstoring en kan zelfs de gezondheid van mensen schaden. Er is dus reden om te pleiten voor een duidelijker normering (wettelijke eisen) voor trillinghinder.

Welke korte-termijn maatregelen ziet D66 om het leefklimaat langs de IJssellijn te borgen?
D66 wil in dit stadium niet zomaar akkoord gaan met korte termijn maatregelen, die het mogelijker maken op ‘sluipenderwijs’ de intensiteit van het goederenvervoer over de IJssellijn op te voeren. Wij pleiten voor het toepassen van het stand-still beginsel voor het goederenverkeer. Hiermee wordt bedoeld dat bij toename van het goederenvervoer over de IJssellijn de overlast niet mag toenemen.

Welke actie ondernemen jullie? Welke plannen heeft D66 mbt dit onderwerp? (lokaal, provincie, landelijk) (denk aan bijv. nulmetingen geluid/trillingshinder, onderzoek naar (on)geschiktheid IJssellijn tbv goederentransport over de IJsseliijn (ook technisch) )
Op lokaal niveau proberen wij de gemeente(n) te overtuigen van het feit dat een stevig verzet nodig is. Na de gemeenteraadsverkiezingen (wanneer wij weer actief mee verwachten te doen) zullen wij alles in het werk stellen om in de collegeprogramma’s heldere standpunten op te nemen over dit onderwerp. Voor D66 Rheden is dit één van de meest cruciale onderwerpen in de komende raadsperiode. Op provinciaal niveau bestaan ook grote zorgen over de effecten van het gebruik van de IJssellijn voor intensief goederenvervoer. Ook is de provinciale D66 fractie nog niet overtuigd met het nut en de haalbaarheid van een nieuwe, aparte Noordtak. In het geval er een nieuwe Noordtak wordt aangelegd zullen immers andere inwoners van Gelderland met de gevolgen worden geconfronteerd. Bovendien is de landschappelijke inpasbaarheid een groot probleem.

Is er nog iets wat jullie kwijt willen?
Verder vinden wij het van belang de samenwerking met andere gemeenten te zoeken. Het probleem overstijgt immers onze gemeente. Denk aan gemeenten Arnhem, Brummen, Zutphen en Deventer. Wij zijn er van overtuigd dat alleen een gezamenlijke inspanning effectief kan zijn. Wij zullen dus actief samenwerken met andere partijen in de gemeente Rheden, met onze collega’s van D66 in de overige gemeenten langs de IJssellijn en met RONA en de lokale actiegroepen om het verzet tegen het gebruik van de IJssellijn voor het goederenverkeer zo effectief mogelijk te maken.

Den Haag moet weten dat dit echt niet kan!