Nieuw gemeentehuis kost meer dan 30 miljoen euro

Ik kan vanavond (27 sept) vanwege positieve corona-test helaas niet bij de raadsvergadering aanwezig zijn en ik kan ook niet inspreken. In overleg met de burgemeester (in het BCO, het bestuurlijk coördinatie overleg) vonden we een oplossing om via Teams digitaal aan het debat deel te nemen. Nou, mooie oplossing hoor, maar dat gaat toch niet door. Vanmorgen kreeg ik het bericht dat dit wettelijk niet meer mag. Balen dus! 

Daarom onderstaand de teksten onze meningen die ik tijdens het debat had willen uitspreken.

---------------
  

Nieuw gemeentehuis kost meer dan 30 miljoen euro

Het nieuwe gemeentehuis, een ruimtelijk, licht en visueel aantrekkelijk ontwerp. Een genot voor het oog. Voor de toekomstige gebruikers, de ambtenaren en het gemeentebestuur inclusief de gemeenteraad echt iets om je op te verheugen en naar uit te zien. 

Helaas zitten de omstandigheden dit mooie toekomstbeeld in de weg. Een overschrijding van het oorspronkelijke budget van 18 miljoen naar 26,5 miljoen euro valt heel erg moeilijk te verteren. Maar in werkelijkheid kost het nieuwe gemeentehuis zelfs meer dan 30 miljoen euro (zie verderop) 

Terwijl veel burgers slapeloze nachten hebben van de energierekening en de inflatie en niet meer weten hoe ze de eindjes aan elkaar moeten knopen vraagt het college doodgemoedereerd 8,5 miljoen euro, een verhoging met bijna 50% extra,  voor het nieuwe gemeentehuis.

Dat terwijl de karkas van het oude gemeentehuis er nog staat, er nog allerlei verrassingen in de bodem zitten, de grond nog niet bouwrijp is en het oude gemeentehuis nog verder moet worden afgebroken. Laat staan dat de bouw al is begonnen.

Een verhoging van 8,5 miljoen euro in 3 maanden tijd is sowieso absurd. Ik krijg een déjà vu met Hart van Dieren en de Traverse Dieren. Ook een groot project waar de kosten gierend uit de hand liepen. Uiteindelijk werd het project sterk versoberd en als Traverse Dieren afgerond. Daar kon terug naar de tekentafel dus wel.

Eind 2020 is al besloten om scenario 4, de bouw van een nieuw gemeentehuis op de plek van het oude gemeentehuis,  uit te voeren. Pas medio dit jaar werden het definitieve ontwerp en het technisch ontwerp op tafel. Waarom moest dat zolang duren?  Corona is daar maar deels een excuus voor. Oorspronkelijk zou het gemeentehuis van 2023 worden opgeleverd, nu staat de planning op eerste kwartaal 2024. Had daar niet wat meer vaart mee gemaakt kunnen worden?

De informatieverstrekking over de actualisatie van het budget krijgt van mij ook niet de schoonheidsprijs. Warrig, vaag verhullend taalgebruik, in brokjes en op sommige plekken voor meerdere uitleg vatbaar. Kortom niet erg transparant.  En ik heb nog steeds geen compleet dekkingsplan voor het nieuwe budget.

We hebben tot nu vooral over een verhoging van de structurele investering met 8.5 miljoen naar 26,5 miljoen euro gesproken.  Maar ook de incidentele lasten gaan omhoog en wel met bijna 0,5 miljoen tot meer dan 4 miljoen euro.

In totaal komen de  kosten voor het nieuwe gemeentehuis in dit voorstel uit op meer dan 30 miljoen euro.  (zie onder: uit het raadsvoorstel) 

Structureel	Budget oud	Nieuw Budget voorstel	Verschil
Bouwkosten	€       13.800.500	€       19.824.500	€         6.024.000
Terrein		€         1.750.000	€         1.750.000
Algemene Kosten	€         4.228.900	€         4.977.800	€             748.900
Subtotaal investeringskrediet	€ 18.029.400,00	€ 26.552.300,00	€   8.522.900,00
Incidenteel	Budget oud	Nieuw Budget voorstel	Verschil
Sloopkosten	€         1.187.800	€         1.868.900	€             681.100
Overige incidentele lasten	€         2.526.500	€         2.332.800	€           -193.700
Subtotaal incidentele lasten	€    3.714.300,00	€   4.201.700,00	€       487.400,00
TOTAAL	€ 21.743.700,00	€ 30.754.000,00	€   9.010.300,00

Er wordt gedaan aan wensdenken. Zoals het verlagen van de rekenrente van 1,5 % naar 1%. Dat wordt gerechtvaardigd door in de programma begroting 2022-2025 gehanteerde  lage omslagpercentage van 0,35 %.

Het college rekent zich rijk met het verlagen van die rekenrente van 1,5% naar 1 %. Dat levert volgens haar de volgende ruimte in de begroting:
Structureel: € 161.500,00.
Incidenteel: € 855.800,00

Het bedrag van € 161.500,00 wordt in het structurele investeringskrediet opgenomen. Die € 855.800,00 is deels voor incidentele lasten.  

Met die € 855.800,00 incidenteel is toch iets vreemds aan de hand. Hiervan gaat € 487.400,00 naar het budget voor incidentele lasten. Maar het overblijvende bedrag van € 368.400,00 is niet in dat budget opgenomen. Daarvan zegt het college dat het beschikbaar is voor eventuele tegenvallers. Vreemde manoeuvre hoor. Niet in het budget maar wel in de achterzak houden? Zijn er soms nog meer van die potjes die op die manier uit het zicht raken?

Waarom er voor een verlaging van 1,5% naar 1% is gekozen en niet bijvoorbeeld naar een verlaging van 1,5% naar 0,5% is niet duidelijk. Niet dat ik dat zou aanbevelen hoor. Gewoon nieuwsgierigheid. Werd zo’n stap soms te gortig? Voelde het college  zelf al dat ze zich met die renrenteverlaging op glad ijs bevond?

De rentes schieten omhoog. Kijk maar naar de hypotheekrente. En de Europese Centrale Bank verhoogde onlangs het belangrijkste rentetarief zelfs met 0,75 % wat ongekend is in de historie van deze centrale bank. En het college noemt de renteverlaging naar 1% realistisch? 

De financiële positie van Rheden is toch al niet florissant. De gemeente wordt jaar op jaar gered door de meicirculaire die de afgelopen jaren steevast een fikse verhoging van de rijksvergoeding voor de gemeente in het vat had.

Volgens mij zijn we inmiddels wel uit de droom van eind 2022 ontwaakt toen alle economische en financiële seinen nog op groen stonden. We leven nu in een andere werkelijkheid. Met een inflatie van een dikke 10% en rentetarieven die in rap tempo worden verhoogd staan de seinen nu op dieprood. Daarbij komen nog andere risico’s zoals de vervuiling van de bodem met asbest.

Onze inwoners hebben niet de vrijheid om hun financiële budget even naar boven bij te stellen. Zij hebben slapeloze nachten over hun financiële positie en vragen zich af hoe zij de eindjes aan elkaar kunnen knopen. 

Het is niet anders: ook de gemeente zal de broekriem aan moeten halen. De Volkspartij Politiek Rheden is daarom (overigens samen met de VVD en het CDA) van mening dat het plan gemeentehuis terug moet naar de tekentafel voor beter betaalbare  oplossingen. Wij zijn medeondertekenaar van het amendement dat daartoe vanavond wordt ingediend. 

Wees creatief, en bedenk oplossingen, schrap functies,  kijk naar alternatieven en wellicht kunt u intern in de gemeentelijke uitgaven andere acceptabele financiële keuzes maken of elders financiële bronnen aanboren. Geacht college tel uw knopen, neem de motie die door  de VVD,  het CDA en de Volkspartij Politiek Rheden wordt ingediend ter harte en kom bij ons terug met een plan voor een nieuw gemeentehuis dat wel acceptabel is.

- Aanleggen buitenterrein kost € 1.759.000,00: moet dat zo nodig nu? En voor die prijs? 

- En moeten we echt zo nodig uitkijken Rhederoord? Mooi hoor, maar is het nodig? Iets minder luxe dan maar.

- Thuiswerken is de norm. Dat gebeurt bij de gemeente al volop. Het aantal werkplekken kan best verder omlaag.

 - Moet alles centraal? Ik denk dat de publieksbalies in Velp en Dieren daar rustig kunnen blijven. Dicht bij de burgers. Prima toch!

 - Als er echt behoefte is aan kantoorruimte: ik weet nog wel een kantoorpand, bijv. het voormalig Vivare-kantoor aan de Waterstraat in Velp.

- ..

Onderzoek het! En zeg niet dat het niet soberder kan!